E-ticaret

In 2018, Digital and Mobile Payment Systems in Turkey

I presented “Digital and Mobile Payment Systems in Turkey” in “Understanding FinTech in Islamic Finance Workshop” on February 20-21 2018 at Marmara Taksim Hotel, Istanbul

Dünyada yapılan Fintech yatırımları ve önerilerim

Yazı dizimizin 1. makalesi “Finans sektörünün dijital ve mobil transformasyonu” için tıklayın!

Yazı dizimizin 2. makalesi “Fintech (Finans Teknolojileri) Dünyası ve yeni girişimler” için tıklayın!

2014 yılında tüm dünyada takip edilen ve önemli yatırımlar alan Fintech girişimleri ve yatırımcılarını kategori bazında toparlamışlar. Bu kategoriler üzerinde ciddi miktar da kafa yoruyoruz. Bazı dikeylerde önemli servisler modelledik, tamamen mobilden başlattığımız 2 tanesini (uygulamalarda 100K aktif kullanıcıyı bulduk) yakında iş modeli, sürdürülebilir kullanım ve gelir modeli ile yatırımcıların önüne çıkarmaya hazırlanıyoruz.

Sizlere de naçizane bu dikeyleri, yatırım alan girişimleri incelemenizi ve öncelikle Türkiye ‘ye uyarlanabilecekler üzerinde kafa yormanızı öneririm.

Top50 Fintech Yatırımları

Top50 Fintech Yatırımları

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bunlara Türkiye ‘den örnekleri de ekliyelim;
  • * Pozitron ‘a Monitise $100 milyon yatırım yaptı
  • * Mikro-Ödeme / 3Pay firmasına WireCard €26 milyon euro yatırım yaptı
  • * PaybyMe uzak doğulu bir fon $35 milyon yatırım yaptı
  • * iyzco ‘ya ilk SpeedInvest ve Beenos Asia ‘den sonra son dönemde 212 Capital ve Pahicle Invest tarafından 2,9 milyon TL ‘lik yatırım yapıldı.
  • * Paraşüt ‘e Revo Capital (1,5 milyon TL yatırım) ‘den sonra Ribbit Capital ‘den yatırım geldi. Ribbit Capital ‘den alınan yatırım çok manidar ve başarılı, zira yukarıda dünya genelinde yapılan Fintech yatırımlarının çoğuna da yatırım yapmış durumda. Yatırım yaptığı 3 endüstrinin başında finans ve ödeme alanı geliyor.
  • * Son olarak takip edebildiğim kadarı ile Mobil cüzdan uygulaması Moka, Keiretsu Forum İstanbul’dan 3,5 milyon TL yatırım aldı.
2014 Ağustos ‘da Resmi Gazete de yayınlanan ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının da desteklediği İstanbul Sarıyer’de Finans Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulacak. Vergi muafiyetleri (4691 sayılı kanun kapsamında) de verilecek olan tematik teknopark Finans Teknolojileri alanında bir devrim niteliğinde. Heyecanla gelişmeleri takip ediyoruz.

 

Yeni dönemde yatırım alacak alanlar

 

Yeni Finans teknoloji şirketleri hedef büyütüyor
Bankaların güçlü olduğu ödeme, emlak / mortgage kredileri, tüketici kredileri, mevduatlar, günlük hesap ve kredi kartı komisyon gelirleri giderek riske giriyor. Kamu, TCMB ve özellikle de BDDK ‘nın yeni düzenlemeleri ve verilecek lisanslar ile yeni Fintech şirketleri Bankaların farklı kategorilerde pastalarına ortak olmaya geliyor.

 

Accenture ‘ın dünya çapında yaptığı analizleri BackBase ile ortak yaptıkları “Distruptive Banking Trends for 2015” Webinar etkinilğinde dinlemiştim.
Analizlere göre 2020 yılında bankaların gelirlerinin 32% ‘si risk altında; yeni Fintech girişimleri, Perakende, Telekom ve müşteriyi elinde diğer markalar farklı alanlarda bu gelirlere ortak olmaya başladı. Bankaların gelirlerinin risk altında olduğu kategoriler;

 

  • * Ödeme (Payment) Kategorisi : Bankaların Ödemeler konusundaki gelirlerinin 25% ‘i artık risk altında, riske giren gelir toplam perakende bankacılığı gelirlerinin 4,1% ‘ine tekabül ediyor. Ödeme hizmeti maliyetlerini minimuma indirerek piyasaya giren alternatif ödeme kuruluşları, cihaz üreticileri, telekom şirketleri ve omni-channel servis şirketleri Ödeme pastasından önemli oran da pay almaya başladı. Starbucks, Tesco, Square ve Paypal ‘ı uluslararası büyük örnekler olarak sayabiliriz.
  • * Mortgage (Uzun vadeli ev kredileri) : Bankaların Mortgage konusundaki gelirlerinin 8% ‘i artık risk altında, riske giren gelir toplam perakende bankacılığı gelirlerinin 2,3% ‘üne tekabül ediyor. Doğrudan ve birebir mortgage sağlayıcı ile varlık sahiplerinin pazarlıkları ile bankaların bu alanda ki gelirleri de düşüyor. Bu alanda öne çıkan örnekler Crowd Mortgage ve Family Mortgage.
 
  • * Tüketici Kredisi : Bankaların Tüketici kredileri konusundaki gelirlerinin 17% ‘si artık risk altında, riske giren gelir toplam perakende bankacılığı gelirlerinin 2,6% ‘sına tekabül ediyor. Alternatif tüketici finansman kurumlarının agresif rekabeti nedeniyle NPL ve risk fiyatlamasının gelişmesi ile bu alanda bankaların gelirleri düşecek. Zopa ve Fidor Bank bu konuda başarılı örnekler olabilir.
  • * Varlık Yönetimi / Bankasürans : Bankaların Varlık yönetimi konusundaki gelirlerinin 79% ‘u artık risk altında, riske giren gelir toplam perakende bankacılığı gelirlerinin 3,4% ‘üne tekabül ediyor. Varlık yönetim şirketlerinin fiyat kırması ve fiyat karşılaştırma portallarının doğrudan rekabeti ile bankalar bu alana da gelirlerini kaybediyorlar. Uluslararası alanda öne çıkan Charles Schwab gibi Türkiye ‘de Sigorta şirketleri, Menkul değerler ve Varlık yönetim şirketleri bu alanda önemli değerler yaratıyor.
  • * Mevduat / Teminat / Para Yatırmak : Dijital bankacılık, alternatif mevduat ürünleri, doğrudan para piyasası ve hesap yönetim uygulamaları pazar payı almaya ve kar marjlarını  çalmaya devam ediyor. Uluslararası en önemli örnekler olarak Mint ve BBVA tarafından satın alınan Dijital Bankacılığın öncü markası Simple ‘ı sayabiliriz.
  • * Günlük / Cari Hesap : Düşük masraflı ön ödemeli, kontürlü ve mobil ödeme hesapları bankaları bu alanda çok zorluyor ve daha fazla pay alacakları görülüyor. Bu alanda ki önemli oyuncular Bluebird ve Moven sayılabilir
  • * Kredi Kartı Gelirleri : Kredi kartı dışında ki yeni kredi kaynakları elektronik ticaret ve çevrimiçi ödemelerde pay alıyorlar. Bu konu Wonga ve Lending Club dünya örnekleri olarak sayılabilir. Türkiye ‘de Perakende (beyaz eşya, mobilya, ısıtma ürünleri, elektronik cihazlar) de ürün ile beraber anında verilen tüketici kredileri bu alanda sayılabilir.
Türkiye ‘de kısır bir döngüde girişimleri öne çıkarıp yatırımcının önüne koyan organizasyonlara naçizane tavsiyem internet servisleri ve E-ticaret ‘den kafayı kaldırıp Finansal Teknolojilere ve Servislere ağırlık vermeleri. Dünyada bu yönde ciddi gelişmeler ve girişimler var. Burada bir öneride Bankacılık sektörü ve Yatırım/Değer yönetim şirketlerine; yeni Fintech girişimlerini yakından takip edip topraktan / müteahhitten girmenizi öneririm.

 

Öneriler için bizi takip etmeye devam edin, kalın sağlıcakla
Saygılarımla,
Onur Baran Çağlar
@obcag00
tr.linkedin.com/in/obcag/en

Fintech (Finans Teknolojileri) Dünyası ve yeni girişimler

Yazı dizisinin ilki olan “Finans sektörünün dijital ve mobil transformasyonu” ulaşmak için tıklayın!

 

Fintech girişimlerine ekonomin temel eşitliği üzerinden bakalım;
Gelir = Harcamalar + Tasarruflar (Yatırımlar)
Tüketici gözüyle eşitlik hakkında kısa açıklamalar;
  • * Kazancınız / geliriniz yaptığınız harcamalar ve yatırımlarınızın toplamına eşit oluyor.
  • * Tasarruf aynı zamanda tüketicinin yaptığı yatırımları ifade etmektedir
  • * Harcamalar gelirden fazla ise tasarruflar negatif olacaktır. Bunun anlamı harcama ve yatırımlarınızı karşılamak için borç ve kredi alacağınız anlamına geliyor.
  • * Harcamaları tetikleyecek ve kolaylaştıracak uygulamalar fazlasıyla var
  • * Tasarruf konusunda uygulama eksiği çok, mevcut durumda yatırım şirketleri ve finans kurumları servis ve uygulamlar da başı çekiyor.
Dünyadaki gelişmiş ve ekonomi açısından öncü ülkelere göre Türkiye ‘nin en büyük eksiği kişi ve aile başına düşen tasarruf oranlarımız olduğu raporlarda gözüküyor.
Bizim bu konuda ki temel problemimizi sanırım Warren Buffet ‘ın tasarruf hakkındaki görüşü net olarak göstermektedir.  Warren Buffet ‘a göre tasarruf harcamalardan kalan ile yapılan bir yatırım değildir, aslında önce yatırım yapacağınız miktarı belirler ve tasarrufunuzu ayırırsınız, kalanı harcarsınız. Biz sanırım tam tersini yapıyoruz, yani harcıyoruz kalan bir şey olursa tasarruf ve yatırım yapmaya çalışıyoruz.
Tüketici açısından “kazanç” olarak gözüken eşitlik, finans kurumları açısından “Tüketici Finansmanı” olarak isimlendirilmektedir. “Tüketici Finansmanı” alanını ve eşitliğin sağ tarafını kategorilerine göre ayıralım, bu kategorilerde oluşan fintech girişimleri ve markalarını kısaca tanıtmak isterim.
Consumer Fintech Industry

Consumer Fintech Industry

Resim: Tüketici Finans Teknoloji ve Servisleri Endüstrisi

 

Temel ekonominin eşitliği yani Tüketici Finansmanına iki (2) ana koldan bakacağız.

 

1. Tüketim ve Harcama
Tüketiciler iki ana neden/durumdan ötürü harcama yaparlar:
* Satın almalar ve fatura ödemeleri,
* Arkadaşlarınıza ve ailenize para göndermek
Aşağıdaki 3 ana tüketim alanında yeni Finans Teknoloji girişimlerinin ses getireceğini düşünüyorum;

 

  • * Arkadaş / aileye para gönderme
     Teknolojik gelişmeler bu alandaki aksiyonları daha kolay, ucuz ve hızlı yapabilmeyi sağlıyor. Örnek olarak şu markaları incelemenizi öneriyorum: square.com/cash , venmo.com , transferwise.com , coinbase.com , google.com/wallet/send-money/, WU.com, MoneyGram.com, Skrill.com, paypal.com

 

  • * Günlük harcamalar ve fatura ödemeleri
     Mevcut ürün ve hizmet sağlayıcılar ile fatura üreten kurumlar dışında bu alana iştah kabartan Telekom Operatörleri, Bankalar, Perakende ve Cihaz üreticileri var. Burada gelişen cihaz ve iletişim teknolojileri kullanımı kolaylaştırıyor, kullanıcıyı bir çok sıkıntıdan kurtararak tüm cüzdanını ve finansal hesaplarını cebindeki telefona kadar indiriyor. Örnek olarak apple.com/apple-pay/ , google.com/wallet , squareup.com/order , paypal.com , mint.com inceleyebilirsiniz.

 

  • * Bütçe yönetimi
     Bugüne kadar sadece kurumlar, KOBI ve profesyoneller tarafından yapılan bütçe yönetimi artık esnaf ve bireylere kadar iniyor. Herkes ay içinde yaptığı harcamaların kategorik dağılımını ay sonunda veya günlük ayırdığı parasının durumunu takip etmek istiyor. Bu sayede sonraki aylar için daha iyi karar vermek ve ayağını yorganına göre uzatmak istiyor. Bu alanda teknolojik gelişimlerin yanında hükümetlerin tasarruf politikaları ile paralel finansal ve bankacılık sistemlerinin şeffaflığa doğru evrilen mevzuatları belirleyici oluyor. Bankaların dışında önemli girişimler de bu alan da yer almaya başladı, bu konuda en iyi örnek 2006 yılından bu güne kadar herkesin model aldığı mint.comlevelmoney.com ve billguard.com var.

 

2. Tasarruf ve Yatırım
Yatırım 2 alana ayrılabilir, tasarruf ederek (yatırım yapmak da bir tasarruftur) veya borç alarak da yatırım yapabilirsiniz.

* Yatırım yapmak
Yeni Teknolojiler ve içerik servisleri şeffaf ve rekabetçi yatırım bilgisine ulaşmamızı kolaylaştırır. Aynı zamanda rekabetçi araçlar ile daha uygun maliyetler ile yatırım yapabiliriz. Bu konudaki incelenebilecek örnekler: openfolio.com , stocktwits.com , angel.co , robinhood.com , betterment.com , wealthfront.com , personalcapital.com , nutmeg.com , acorns.com sayılabilir

* Borç alma
Yatırım da olduğu gibi teknoloji borç alma da hem bilgiye hızlı ve kolay ulaşım anlamında, hem de ucuz alternatif borç alma araçlarını bulmamıza yardım ediyor.
Türkiye ‘de de kamu ve bankalar bu alan da açılımlar yapıyor en güncel ve güzel örnek Kredi Kayıt Bürosunun açtığı Findeks.com u gösterebiliriz.
Dünyadan güzel örnekler de creditkarma.com , creditsesame.com , lendingclub.com , prosper.com , zopa.com , affirm.com , kickstarter.com

 

Sonuç olarak şunları belirterek bitirebilirim, bankalar ve finans dikeylerindeki kurumsal yapılar bu alanların hepsine yoğunlaşamıyor. Hepsini yapıyorum diyenleride kullanıcı ve müşterileri anlamıyor yada kavramlar arasında kayboluyor. Yukarıda saydığımız gibi bu alanların hepsini birden yapmaya çalışan girişimlerde başarılı olamıyor.
Dolayısı ile her alan kendi içinde uzmanlık, yoğunlaşma ve dinamizmi gerektiriyor. Bilgi, deneyim ve ulaşabileceğiniz çevrenize (network) göre bir alana yoğunlaşın. İlgili alanda hem müşteri deneyimini, kolay erişim ve kullanımını önde tutarak derinleşmek çok daha mantıklı.

Bence 4 alanda girişimlere hala ihtiyaç var;
* Bireye seslenen kişisel tüketici finansmanı (harcama, kredi ve yatırım) alanına yönelik karşılaştırma ve bilgiye erişim alanı
* Son kullanıcıların borç alması, yatırım yapması ve para transferi alanında daha uyun maliyetler ile erişimi sağlayan uygulama ve servisler
* Son kullanıcı ve küçük esnafın hesap ve bütçe yönetimi, düzenli ödeme ve tahsilatları ile muhasebesini yönetmesini kolaylaştıracak servis ve uygulamalara ihtiyacı var
* Son kullanıcıların paraya ulaşım, satın alma, harcama ve fatura ödeme gibi alanlarda günlük sıkıntılarını çözecek alanlara yoğunlaşan özellikle mobil servis ve uygulamalara ihtiyaç var.

Sonraki yazımda Dünya ‘da son yapılan Fintech yatırımları, kategorileri ve Türkiye ‘deki son durumu aktarmaya çalışacağım.

Yazı dizimin son yazısı “Dünyada yapılan Fintech yatırımları ve önerilerim” için tıklayın!

Kalın sağlıcakla,
Onur Baran Çağlar
@obcag00

Finans sektörünün dijital ve mobil transformasyonu

Biliyorsunuz bir süredir Bankaların 2.0 ‘dan 3.0 ‘a Dijital den İlişkisel Bankacılığa dönüşümünü yazıyoruz oluşacak modelleri çiziyoruz.
Finans sektöründeki etkinlikler, çevrimiçi konferanslar, araştırma raporları, yeni çıkan makale ve gelişmeleri yakından takip ediyorum. Bir çoğunu kendi bakış açım ve çerçevemden değerlendirerek derleyip sizlere aktarmaya çalışıyorum.
Bu yazım ve devamında gelecek yazılarım ile sizlere Finans sektörünün hantal ve ağır yapılardan kurtulmaya çalıştığını, kendi çabaları ile dijital ve ilişki bankacılığına dönüşmeye başladığını göstermeye çalışacağım. Teknolojinin çok hızlı gelişimi ve girişimciliğin kolaylaştığı bir dünyada artık Finans sektörünü eski yüksek karlılık günlerinin geride kalacağını anlatmaya ve çakraları yakmaya çalışacağım.

 

Bankalar dijital müşteri angajman modeline geçiyor. Bankalardaki radikal dönüşümü şu şekilde özetleyebiliriz;
  • Kağıt -> Dijital kanallara
  • Plastik Kart -> Dijital Kimlik
  • Sunucu -> İstemci

Deneyimler geleneksel şubeden mobile geçişi gösteriyor

Geleneksel şubeden Mobil şubeye

Geleneksel şubeden Mobil şubeye

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Finans Dünyası Dijital ve Perakende ile yakınsıyor

Finans Dünyası Dijital ve Perakende ile yakınsıyor

Finans Dünyası Dijital ve Perakende ile yakınsıyor

 

 

 

 

 

 

 

Finans sektörünün Dijital ve Mobil Transformasyonu için 4 anahtar nokta

1. Müşterilerinizin deneyimlerini gözden geçirmeli ve gerekiyorsa yeniden yazmalısınız
     * Yalın, kolay adımlı ve pürüzsüz olmalı
     * Tüm kanallarda hızlıca ürün, hizmet ve desteğe ulaşabilmeli
2. Çoklu-kanal ürün ve hizmete ulaşım ve kullanımı sağlamalısınız
     * Burada size kullanıcı kanaldan kanala geçerken kullanıcı bilgileri, uygulama ve seans bilgilerini taşıyabilecek sistemleriniz olmalı
     * Tüm kanalların uyum içerisinde çalışması ve kullanıcıya pürüzsüz hizmet sunmak için kullanıcıyı tanıyacak sistemlere, orkestra yöneticisine, bağlam ve içeriği kişiselleştirecek yapılara ihtiyacınız var.
     * Müşteriyi tanımak ve ilişkiyi derinleştirmek için CRM, ürün ve servis sistemleri, detaylı kullanıcı hareketleri ve aksiyonları takip etmek için de analitik sistemlerine ihtiyacınız var
3. Dijital ve Mobil Stratejilerinizi yeniden oluşturun ve konuya hakim olun, kimseye emanet etmeyin
     * Ürün ve hizmetlerimizde 3 ana paydaş var, iş geliştirme ve yönetim tarafı, bilgi işlem ve müşteri. Dijital kanallarda müşteriyi UX (müşteri deneyimi) ekipleri temsil ediyor olacak.
     * Lean-startup model ve prensiplerini düstur edinebilirsiniz. Aşağıdaki adımları bir daire gibi düşünün, sonu olmayan bir döngü bu, bir adım çıktı iken, diğer bir adımın girdisi olabilir.
          * Fikirler ortaya çıktığı zaman, prototipleri modelleyebilir sonrada geliştirebilirsiniz buna PoC (Proof of concept) veya MVP (Minimum Viable Product) diyebiliriz.
          * Ortaya çıkan ürün ve servisin basit halinin son kullanıcı / müşteri ile teması ve müşteri tepkilerini ölçmelisiniz. Ortaya çıkan verinin KPI / Metriklere göre analizi önemli
          * Kullanıcı davranış, tepkileri ve taleplerinin analizine göre yeni fikirler, mevcut dizayn, ürün ve servislerin güncellenmesi, yeni özelliklerin eklenmesi ile yukarıdaki adımları tekrarlamanız gerekiyor.
Lean-Start-up-Prensibi

Lean-Start-up-Prensibi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Size ve müşterilerinize ilham verecek hedef ve nihai amaçları belirleyin, aksiyonlarınızı bu hedeflere yöneltin
     * Bu işi yapmak ve ulaşmak istediğiniz ana hedef, vizyon veya mottoyu deklare etmeniz gerekiyor.
     * Büyük markaların bir mantraları vardır, üç-beş kelimeden oluşan markanızın kalbini ve aklını tanımlar. Marka konumlandırmasının özüyle de tutarlıdır. Temel marka vaadi ve marka özüne benzer, amacı tüm iç ve dış çalışanların markanın tüketiciler nezdinde neyi temsil ettiğini anlamalarını sağlamaktır. Böylece çalışanlar davranışlarını buna göre ayarlar ve mantra onlara her zaman yol gösterir.
     * Nike ‘ın mantrası Atletik Performanstır. Disney ‘in mantrası da eğlenceli aile gösterisidir

 

Sonraki yazımda; bankaların transatlantik olması, hem dönüşümlerinin uzun sürmesi, hem de küçük dikeylere ve kullanıcı ihtiyaçlarına ve deneyimlerine eğilememeleri nedeniyle ortaya çıkan ve giderekte artacak Fintech (Finans Teknolojileri) oyuncularından bahsedeceğim.
Sonraki “Fintech (Finans Teknolojileri) Dünyası ve yeni girişimler” yazım için tıklayın!

Orkestra şefi Bankalar hayatın her alanında

Bankalar mevcut yetkinlik, iş modelleri, ürün ve hizmetlerini geliştirmek ve kabuklarını kırmak durumundalar.

Bankalarımız 5411 sayılı kanun ve ciddi miktarda ödedikleri lisans bedelleri ile elde ettikleri kazanımları ve oyun alanını koruma yani defans modunda kalarak uzun vadede kazanamayacaklar. Türkiye genç, dinamik ve büyüyen nüfusu, şehirleşmenin hızla artışı, istikrarlı bir yönetim ve ciddi ekonomik büyüme ile dünyadaki gelişmiş, gelişmekte olan ve komşu ülkelerin radarında. Her geçen gün bankacılık lisansı başvurusunda bulunan, mevcut lisansını genişletmeye çalışan ve/veya TMSF ‘deki bankaları alan büyük sermayeler var.

World wide Banking

World wide Banking

Aynı zamanda Türkiye ‘deki sektörler yakınsamaya ve birbirlerinin alanlarına girmeye başladı, örneğin Finans, Perakende, İletişim (Telekom & Internet), E-ticaret, Pazarlama, Reklam sektörleri aynı kanuni düzenlemeleri izliyor, katkıda bulunuyor ve iş modelini bu yasalara göre güncelliyor:
* 3100 ÖKC (Ödeme Kayıt Cihazı) kanunu,
* 6563 Elektronik Ticaret,
* 5809 Elektronik Haberleşme Kanunu,
* 5651 Internet Kanunu,
* 6493 sayılı yeni Ödeme Sistemleri kanunu,
* Henüz kanunlaşmayan “Kişisel verilerin korunması” kanunu yolda geliyor

Saydığımız gelişmeleri göz önüne alan ve hızlı olabilen bankalar “ödeme sistemleri” yazılarımda değindiğim gibi “vujade” yaklaşımını göz önüne alarak farklı sektörler de bilgi ve deneyim edinmiş, hatta girişimcilik, iş kurma ve yönetme deneyimi olanları işe alıyorlar. Aynı şekilde özellikle perakende ve iletişim sektörlerine iş yapan içerik, servis ve uygulamalar sağlayıcıları ve ajansları ile çalışmaya başladılar.

Size görüşlerimi özetleyen bankaların yeni oyun alanları ve oluşacak ekosistemin paydaşlarını da içeren güzel bir grafik çizdim.

Orkestra Sefi Bankalar

Orkestra Sefi Bankalar

 

 

 

Bankalar yukarıdaki çizimde gördüğünüz 4 ana rol ile yeni dönemde müşterilerin hayat döngüsü içindeki tüm ihtiyaçları karşılayabilecek.

Bankacılığın genişleyen rolleri

1. Mali Yardımcı

  • * Banka yetenekleri
    • – Lisans ile gelen rol ve sorumluluklar
    • – Yatırım enstrümanları
    • – Ödeme araçları (şube, ATM, POS, kart, dijital, mobil, vb.)
  • * Müşteri ihtiyacı
    • – Finansal servisler
    • – Yatırım desteği
    • – Ödeme alternatifleri
  • * Ekosistem paydaşları
    • – Yatırım araç ve kurumları (kamu, banka, borsa, menkul değer, vb.)
    • – Kredi araçları ve kurumları
    • – Sigorta dikey ürün sağlayıcıları
    • – Alternatif ödeme araçları ve şirketleri (fatura, para transferi, e-para, cüzdan, vb.)

2. Tüketim Danışmanı

  • * Banka yetenekleri
    • – Müşteriyi ve harcamalarını çok iyi biliyor
    • – Analitik araç ve algoritmaları var
    • – Hedefli ve kişisel tavsiyeler yapabiliyor
  • * Müşteri ihtiyacı
    • – Alışveriş önerileri
    • – Alternatif karşılaştırmaları
    • – Marka kampanyaları ve indirimleri
  • * Ekosistem paydaşları
    • – Günlük tüketim (yiyecek, içecek, giyim, temizlik & bakım, yakıt, vb.) markaları
    • – Ev ihtiyaçları (mobilya, güvenlik, tamir, temizlik, su, elektrik, yakıt, emlak, evcil hayvan, vb.) sağlayan markalar
    • – İletişim ihtiyaçları (PC, telefon, internet, TV, ses ve mesaj, vb.) sağlayıcılar
    • – Ulaşım ihtiyaçları (araç, tamir, ulaşım, geçiş, park, yedek parça ve aksesuar, vb.) kurumları

3. Katma Değer Toplayıcı

  • * Banka yetenekleri
    • – Müşteri demografi ve davranışları
    • – Sosyal ilişkileri ve ağları
    • – Interaktif ve Pazarlama servislerine verilen tepkiler
  • * Müşteri ihtiyacı
    • – Bilgi ve eğitim
    • – Alternatif içerik ve servisler
    • – Markalar ve indirimleri
  • * Ekosistem paydaşları
    • – Bilgi (Haber, spor, ekonomi, magazin, vb.) içerik ve servis sağlayıcılar
    • – Eğitim (okul, destekleyici, bireysel, dersane, vb.) içerik ve servis sağlayıcılar
    • – İnteraktif & Eğlence (anket, oylama, quiz, yarışma, oyun, vb.) servis ve uygulama sağlayıcılar
    • – Pazarlama (mobil ve dijital pazarlama, tanıtım, reklam, vb.) ajans ve firmaları

4. Erişim Kolaylaştırıcı

  • * Banka yetenekleri
    • – Ürün ve hizmetlere erişim tercihleri
    • – Deneyimleri dolaylı olarak bilir
    • – Kart ve sanal cüzdanlar ile kimlik fonksiyonu
  • * Müşteri ihtiyacı
    • – Bilet ve voucher
    • – Asistanlık hizmeti
    • – Destek hizmetlerine giriş
  • * Ekosistem paydaşları
    • – Sağlık hizmeti sağlayıcıları
    • – Güvenlik hizmeti sağlayıcıları
    • – Seyahat ve Turizm markaları
    • – Etkinlik (spor, eğlence, konser, konferans, eğitim, vb.)

Ekosistem paydaşlarına faydaları

Omni-channel Banking

Omni-channel Banking

1. Müşterilere faydaları

  • * Kişisel profil, demografik ve lokasyon bilgileri, geçmiş hareket, davranış ve tüketim alışkanlıkları ile en uygun içerik, ürün, hizmetleri en iyi fiyata alabilme
  • * Alışveriş süreçlerinin gerçekleşmesi, iş ortağı marka ve sağlayıcılara “tek tıkla” güvenli, doğru & onaylı kimlikli erişim
  • * Sadakatin ödüllendirilmesi ve Asistanlık hizmetleri

2. Bankalara faydaları

  • * Müşteri veritabanın büyümesi,
  • * Sağlanan faydalar, öneriler, içerik, servis ve ürün sağlayıcılara erişim ile sadakat artışı
  • * Ekosistem marka iş ortakları ürün, hizmetleri, katma değerli içerik ve servisler ile gelir artışı
  • * Bireysel ürün ve hizmetlerin SME ve uzun kuyruk kurumlara da sağlanarak hem sadakat hem de gelir artışı

3. İş ortaklarına faydaları

  • * Finans sektöründen harcama yapabilen müşteri kazanımı
  • * Mağazalarına dijital ve mobil üzerinden tetiklenen yeni ziyaretçi ve müşteri trafiği
  • * Müşteriler hakkında daha derinlemesine bilgi ve analizler ile hedefleme

 

Bankalar hızla aksiyona geçerek organizasyonlarını yatayda genişletmeli, girişte yazdığımız gibi farklı sektör deneyimlerini ekiplerine entegre etmeli. Ek olarak alacağı danışmanlık ile beraber iş geliştireceği ekosistem paydaşları, içerik, servis ve ajans iş ortakları ile uzun vadeli içerik, servis, ürün çeşitleme yatırımlarına başlamalıdır.

 

Bu yatırım ve iş alanlarını genişletme de geç kaldığı sürece sonraki makalede aktaracağım finans sektörünün farklı alanlarına girecek yeni girişimlere ve farklı sektörlerin penetrasyonuna şahitlik edecekler. Tabi bu alanlarda pastadan eksilen dilimlerin büyümesi ile uyandıklarında geç kalmış olacaklar, zira artık müşteriler kaliteli ürün, hizmet, marka (love-mark) ve UX (kullanıcı deneyimi) konusunda eskisinden daha sadıklar.

 

Kalın sağlıcakla,
Onur Baran Çağlar

Çok Kanallı Ödeme Sistemi -> Destek Platform ve Servisleri

Bu bölümde de, rakipleriniz ile fark yaratacak, Telekom dünyasının zengin abone gücüne dokunabilecek ve mevcut müşterileriniz ile etkileşimi ve sadakati artıracak Platform ve Servis önerilerim olacak.

Sırasıyla geleneksel sistem kurulumları ve mevcut oyuncular ile yapılacak entegrasyonları aktaracağım. Daha sonra ihtiyaca ve iş modelinize göre kurmak isteyebileceğiniz yeni nesil platform ve servisleri aktarmaya çalışacağım.

Ödeme Sistemi Destek Platform ve Servisleri

Ödeme Sistemi Destek Platform ve Servisleri

 

 

 

 

 

CMS & CDS içerik indirme ve yükleme sistemleri ile entegrasyon

◦  Amerika ‘da büyük Perakende, Finans, Eğitim ve Sağlık sektörleri dijital ve mobil dünyaya iyi adapte oldukları için Katma Değerli İçerik ve Servis konularını mevcut iş modellerine çok iyi entegre ettiler. ABD ‘de yeni müşteriyi renkli içerik ve servisler ile tavlamak, mevcut müşteri ile de daha interaktif ve sürekli angajman (engagement) için Müzik endüstrisi, Disney, Marvel ve Holywood starlarının markalı içerik ve hizmetleri çok iyi kullanılıyor.

◦  Yeni Ödeme Sistemi çözümleri gelene kadar bu alan tamamen Telekom Operatörleri ve geleneksel Telekom ödeme sistemleri ile kapalı idi. Bu saatten sonra yeni Ödeme Sistemleride bu alana girebilecek, en azından diğer tüm sektörlerin ürün ve hizmetleri için ek katma değer ve pazarlama söylemi olacaktır.

◦  Bu konuda temel ihtiyacınız CMS (Content Management System / İçerik Yönetim Ssitemi), CDS (Content Download&Delivery System / İçerik İndirme&Teslimat Sistemi) ve tabiki çeşitli kategorilerde kataloğu dolduracak hazır mobil multimedya, oyun ve uygulama içerikleri olacak.

 

Mobil Servis Platformu ve entegrasyonu

◦  Mobil abone penetrasyonlarının 100% ‘e yaklaştığı, yakın vadede M2M (Machine-to-machine / Makinalar arası iletişim) ile aşacağı bir dönemdeyiz.

◦  En az mobil içerik kadar, markalar için katma değer sağlayacak diğer bir konuda mobil cihazlardan başlayan (MO) ve aynı şekilde mobil cihazlarda sonlanan (MT) servis dünyası olacak.

◦  Servis dünyasının gerçeklenebilmesi için temel ihtiyaçlarını karşılayacak bazı alt sistemler lazım;

▪ Çok kanallı ve çapraz “Mesajlaşma Sistemi” altyapısı (SMS, Email, IM-Instant Messenger, Sosyal Ağ ve Uygulama içi)

▪ Tüm içerik, servis ve hizmetleri ücretlendirmemizi veya ücretsiz sunabilmemizi sağlayacak çok kanallı ve alternatifli “Ücretlendirme Sistemi”

▪ Kurum, son kullanıcı veya makinaları abonelik yaşam döngüsü ile kaydedip, yeni servis abonelikleri açabilmemizi, pazarlama faliyetleri ile vereceğimiz freemium (belirli bir dönem ücretsiz sonra ücretli) abonelikli içerik ve bilgi servlsierini yönetebilmemizi ve dönemlik ücretlendirebilmemizi sağlayacak bir “Abonelik Sistemi”

▪ Abonelere rutin içerik, bilgi ve sosyal servislerinin mesaj ve içeriklerini göndermek ve yönetmek için “Servis Operasyon Merkezi”

▪ İçerik ve Servislerin ücretsiz – indirimli kampanyaları, çapraz ürün ve hizmetler ile bundle (deste) kampanyaları, belirli bir aksiyon ve kurala bağlama kampanyalarını yönetmek için “Kampanya Yönetimi Sistemi”

▪ Yukarıda saydığım içerik ve servis hizmetlerinin kurumsal ve bireysel müşterilere desteğini vermek üzere küçük bir “Müşteri İşlem Merkezi”

▪ Ekosistem içindeki tüm içerik ve servis hizmetlerin de anlık işlem, mesaj, veri, abonelik ve ücretlendirme trafiğinin görülebilmesi ve anında alternatif hizmet ve kampanyalar ile müdahale edilebilmesini sağlayacak bir “Raporlama Modülü”

 

Portal & Interaktif Servisler

◦  Mevcut da Bankalar ve Telekom operatörleri Ödeme Sistemlerinde sistemsel, müşteri/abone bazında ve şube/bayileri bazında tutuyorlar.

◦  Banka ve Telekom operatörlerinin arasından sıyrılabilmek ve ciddi müşteri bazı yakayabilmek için context (bağlam) ve dikey topluluk Portal ve Servisleri oluşturmalısınız.

◦  Bununda en güzel yolu; günlük hayatımız, bireysel ve aile olarak ihtiyaçlarımızı içeren, haber, bilgi, içerik ve interaktif uygulamaları içeren Portal ve Servisler oluşturmaktan geçiyor. Bahsettiğimiz bir haber sitesi ve sosyal topluluk servisi açıp (oltayı denize atıp) beklemek değil, bu konuyu bir tulumbaya su atmak gibi düşünerek yerine ve zamanına göre az az veya bazen kova ile su atmak ve bu konuya uzun vadeli bakmak gerekiyor.

 

Muhasebe Sistemi ve ERP

◦  Ödeme Sistemi üzerinden birçok altyapı, ürün, hizmet, portal, içerik ve servis sağlayıcının farklı katalog, servis, finansal, ticaret ve fatura sistemlerine entegrasyon olacak malum.

◦  Bu entegrasyonlarda ürün, hizmet, içerik ve servis satışlarının karşılıklı muhasebe, borç-alacak ve işlem mutabakatları, havuz yönetimi ve sorunların çözümü için merkezi veya cloud / bulut üzerinde Muhasebe ve ERP çözümlerine ihtiyaç olacak.

◦  Hem E-ticaret ‘in satış, iade, ödeme ve para transferi bacağında, hem havuz hesaplarının yönetimi ve banka hesapları arası işlemlerin sağlıklı şekilde gerçekleşebilmesi için en önemli konular Operasyon ve Finans Ekiplerinin yönetiminde olacaktır. Dolayısı ile bu konuda başınız ağrımasın ve düzenleyici kurumlardan ceza yemek istemiyorsanız hem e-ticaret bacağını, hemde Ödeme Sistemi, Sanal POS ve Para Transferini bilen muhasebeye hakim birilerini işin başına koymanızda fayda var.

 

Raporlama Platformu

◦  Ekosistem içindeki kılcallardan geçen tüm işlem ve paranın nabzını tutabilmek için araba markalarından ders almakta fayda var.

◦  Yeni nesil arabalarda her an motorun yağ, ısınma ve teknik aksamlarının sıkıntılar için göstergeler, hız, tork ve ivmelenme göstergeleri, güvenlik için emniyet kemerleri, aynalar, silecek suyu, benzin, far ve sinyal durum göstergeleri, konfor ve kolaylık için klima, ışıklar, müzik, eğlence ve lokasyon/navigasyon panelleri her an şoförün işini kolaylaştırmaktadır.

◦  Bu göstergeler anlık uyarı ve bilgilendirmeler ile şoförün hem anlık kararlar vererek aracı daha güvenli ve sağlıklı şekilde kullanmasını sağlar, hemde araçdaki yolcuların (hizmet verdiği müşteride olabilir) konfor ve keyifli yolculuk yapmasını sağlar.

◦  Dolayısı ile platform ve 3.parti paydaşların yöneticilerinin, pazarlama ve iş birimleri, operasyon ve destek ekiplerinin kullanabilecekleri dashboard (gösterge paneli), anlık ve tarihsel tüm işlemler, kampanya, geri dönüşler, problem ve etkileşimleri gösterecek detaylı Raporlama Platformuna ihtiyaç vardır.

 

Çoklu-Platform Mobil Uygulamalar

◦  Günümüzde bir gerçek varki; tüm sektörler ve iş modellerinin kullanıcıları, müşterileri ve aboneleri ile etkileşim içine girebilmek ve günlük yaşantılarının bir parçası olabilmek için cebindeki telefona girmeleri gerekiyor.

◦  Tüm sektörler ve iş modelleri varlıklarını gösterebilmek için alelacele içerdeki BT ekibine, köşedeki bilgisayarcı çocuğa veya ucuza yaparım diyen uygulama geliştiricilere ilk versiyonları yaptırdılar.

◦  Tabi ucuz etin yahnisi gene yavan oldu, ilk versiyonlar daha ilk haftalarında yerini UX (user experience / kullanıcı deneyimi) ’i güçlü, güncel/düzenli bilgi, içerik, kampanya ve interaktivite ile kendisine daha çok dokunan uygulamalara bıraktılar.

◦  Uzun vadeli ve kalıcı stratejiler için sadece markalara kopyala-yapıştır iş yapmış değil, kendi fikir ve yaratıcılığı ile başarılı ürün ve servisler geliştirmiş firmalara iş yaptırın.

◦  Marka firma veya ekipler mevcut iş modelinizi yeni döneme taşır ve rakipleriniz ile fark yaratır. Bu farkı kolay, kullanışlı, zengin etkileşimi ve görseller ile çoklu platform (artık mobilden web ‘e doğru) ve tüm işetim sistemlerinde çalışacak mobil uygulama stratejileri geliştirerek oluşturabilirler.

 

Ulaşım ve Biletleme Servisleri

◦  Bankalar ve Telekom Operatörleri birşeyi keşfetti. Müşteriler bu büyük ve hantal yapıları ancak finansal işlem yapma veya fatura ödeme vakti geldiğinde hatırlıyor, arıyor veya kendisine gelen çağrıları dikkate alıyor.

◦  Potansiyel müşteri kitlesinin büyük çoğunluğu Toplu Ulaşım araçlarına günde en az 2 kere biniyor, toplu taşıma noktalarına giderken, istasyon/duraklar, araçların içi, araçlardan inip yürürken algıları açık ve sizden gelecek satış, pazarlama, indirim ve reklamlara duyarlı oluyorlar.

◦  Aynı şekilde Bilet konusunda da benzeri bir durum var. Sanatsal etkinlik, müzik ve eğlence organizasyonları, spor müsabakası ve konferans katılımı öncesi, etkinlik süresince ve sonrasında bilet, organizasyon içeriği, sanatçı, topluluk, elde edeceği imkanlar, kolaylıklar, çapraz kampanya ve pazarlama duyurularınıza açık ve duyarlı oluyorlar.

◦  Tüm bunları göz önünde bulundurduğunuzda Bankalar ve Telekom Operatörler müşterilerinin hayatına daha fazla dokunmak, kendilerini hatırlatmak ve etkileşimi artırmak için Ulaşım ve Bilet konularına girmek durumundalar.

◦  Doğrudan lisans ve ihale ile Ulaşım ve Biletleme işlerine girildiği için bu yetkileri almak zor. Dolayısı ile Ödeme Sistemi olarak büyük kitlelere dokunmak, çapraz kampanya ve pazarlama faliyetleri için lisanslı ve yetkili bir Ulaşım ve Biletleme markası ile işbirliği yapmanız şart.

 

Finansal ve Ticaret Servisleri

◦  Bankacılık temel servisleri dışında Ödeme Sistemleri üzerinde geliştirilecek sigortacılık, kredi, yatırım ürünleri ve bütçe yönetimi ek katma değerli servisleri geliştirilmelidir. Bu konuda Bankaların, Tüketici Finansmanı kuruluşları ve Sigorta firmalarının dışarıya uç (API/Webservis) vermelerini bekliyorum.

◦  Ödeme Sistemlerinin doğal müşterisi E-ticaret firmaları veya geleneksel bayi/şube yapısına ek olarak geliştirilen E-ticaret kanalları olacak. Bu ihtiyaçları karşılamak için kendi ortamınıza kuracağınız hazır paket çözümler, cloud (bulut) ortamında hizmet bedeli ile alabileceğiniz çözüm platformları (ETAS – E-ticaret Altyapı Sağlayıcıları) veya mevcut iş modelinize doğrudan entegre terzi usulü çözümler geliştirtebilirsiniz.

◦  Rakipler ile fark yaratacak katma değerli Finansal ve Ticaret Servisler ana ürün ve servis sağlayıcının sistemine API ve Webservisler vasıtasıyla entegre olmalıdır.

 

Müşteri Destek & CRM

◦  Finans dünyasında takip ettiğim birçok uluslararası makale “İşlem” modelinden “İlişki” modeline geçildiğini ifade etmektedir. Son yazdığım “Dijital Bankacılık 3.0”RFP (Request for Proposal / Teklif Talep) ‘sinde yeni dönem finans dünyasının “İşlem Bankacılığından İlişki Bankacılığına” geçmesini öngörüyorum.

◦  Dolayısı ile bugün Ödeme Sistemi ve Cüzdan oluşturacak ve bu platformlar üzerinde oyun oynayacak tüm firmaların omni-channel (her kanaldan, telefon, web, mobil, sosyal, yerinde fiziksel, ve gelecek yeni kanallar) Müşteri Desteği vermesi elzemdir. Müşteri istediğiniz yere gelmeyecek siz müşterinin bulunduğu ve etkileşim içinde olduğu yere gideceksiniz.

◦  Aynı şekilde müşteriniz hangi kanaldan size ulaşırsa ulaşsın kendisini, geçmişini, sıkıntısını ve hatta bu kez neden geldiğini daha o söylemeden bilmek zorundasınız. Bunuda ancak iş süreçlerinize, kanallarınıza, platform ve servislerinize ve tabi satış ve pazarlama birimlerinize full entegre bir CRM ile yapabilirsiniz. İster paket çözüm alın, ister cloud (bulut) ‘dan kullanın yeterki tüm süreçleriniz müşteri ile konuşmadan CRM ‘e dokunsun.

 

Dijital Pazarlama ve Sadakat Servisleri

◦  Yukarıda saydığımız birçok destek platform ve servisleri potansiyel ve mevcut müşterilerin istekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda hizmet vermek için gerekliydi.

◦  Birçok sektörde “Pareto İlkesi” geçerli olduğu yapılan araştırma ve analizler ile ortaya çıkmıştır. Yani gelirinizin 80% ‘i mevcut 20% ‘lik müşteri portföyünüzden gelmektedir. Mevcut müşterilerinizden en çok kazandığınız ve kar yaptığınız segment aynı zamanda ek harcama bütçesi olan kitledir.

◦  Dolayısı ile ürün ve hizmetlerinizi Dijital Kanallar üzerinden pazarlayarak daha düşük maliyetler ile doğrudan hedef kitlenize ulaşmış olursunuz. Eğer mevcut müşterilerinizin dijital, mobil ve sosyal medya bilgileri mevcut ise doğrudan P2P – birebir ve isme/ihtiyaca göre pazarlama yapma şansınız olur.

◦  “Pareto İlkesi” gereği mevcut da size asıl kazancı yaptıran müşteri segmentinizi nasıl olsa cepteler diye düşünmek yerine, sizi hayatının parçası yapacak, aşk markası olmanızı sağlayacak, hatta çevresinde avukatlığınızı ve satış temsilciliğinizi yapacak müşterilere dönüştürebilmelisiniz. Nasılmı? Tabiki yakın dönemin bence en önemli konularından biri olan Sadakat yönetimi ve İlişki/Angajman geliştirme sistem ve servisleri ile yapabilirsiniz.

◦  Broadcast (halka yayın) yayınlar ile kime seslendiğinizi bilmediğiniz yüksek bütçeli reklam ve pazarlama faliyetleri yerine “Dijital Pazarlama ve Sadakat Servisleri” ’ne ağırlık vermenizi öneriyorum.

 

Not: “2015 model Ödeme Sistemi” makalemin ilk ve ana bölümünden itibaren okumak isteyenler linki takip edebilirler!

Çok Kanallı Ödeme Sistemi -> Platform ve Servis Entegrasyonları

Bu bölümde geneksel sistemlerin kurulumları ve mevcut sistemler ile yapılacak entegrasyonlardan sonra ihtiyaca ve iş modeline göre kurulabilecek yeni nesil platform ve servisleri aktaracağım.

Ödeme Sistemi Platform ve Servisleri

Ödeme Sistemi Platform ve Servisleri

 

 

 

 

 

Kart (Kredi, Banka, Ön Ödemeli) Sistemleri ile entegrasyon

◦  Marka Kredi Kartı sistemlerinin taksit, puan ve kampanya özelliklerini kullanmak için ilgili Kredi Kartı sistemine (Bonus, World, Axess, vb.) ve Sanal POS ‘una bağlanmanız gerekiyor. Yada Ortak POS sistemlerine entegre olarak daha az zahmet ve maliyet ile bu işi çözebilirsiniz. Kendiniz ortak POS sistemi olma konusunda da ilerleyebilirsiniz, rekabetin sert olduğu, kazancın az olduğu ve fraud (sahteciliğin) ‘un da bir o kadar fazla olacağı riskini göz önünde bulundurmalısınız.

◦  3D Secure ve sadece tek çekim ile ödeme yapabileceğiniz Banka/ATM kartları var. Türkiye kullanım istatistikleri henüz % 2 ‘leri geçmese de, Visa ve MasterCard’ın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ‘de de verdiği pazarlama ve reklam destekleri ile e-ticaret ve Ödeme Sistemlerindeki payını artırmasını bekliyorum.

◦  Özellikle unbanked (hiçbir bankanın müşterisi olmayan), –18 veya yasaklı (black-list) kişilere banka hesabı açmadan ilgili kanallardan para yüklenerek kullanılan Ön Ödemeli Kartlar var. Öncelikle dijital içerik, oyun kontörü ve katma değerli servis satın almalarında kullanılan bu kartlar, yakın dönemde e-ticaret, fatura ödeme ve para transflerinde de kullanılmaya başlandı.

◦  Bugün Türkiye kart pazarı fazlasıyla olgunlaşmış hatta dünya liginde İngiltere ile beraber en önde gelen pazarlardan biriyiz. Visa, MasterCard ve AMEX gibi kart sistem ağı sahipleri ilk ürünlerini ve sistemlerini İngiltere ile beraber regulasyonlar müsade ettiği ölçüde ülkemizde deniyorlar.

▪  Örneğin Chip&Pin (dünyada 3. başlayan ülkeyiz), Visa ‘nın dijital cüzdanı V.Me, Mastercard ‘ın dijital cüzdanı MasterPass, temazsız EMV çözümleri Visa ‘ın Paywave ve MasterCard ‘ın Paypass ‘ın ilk denendiği ülkelerin başında geliyoruz.

◦  Yoğun rekabetin yaşandığı Kredi Kart Sistemi kurmak ve kart çıkarmak isteyenler için bölgemizde de söz sahibi 3 büyük Kart Sistem altyapısı sağlayıcımız var; Banksoft, Smartsoft ve Provus (yakın dönemde MasterCard satın aldı).

◦  Kart Sistemi kurmadan “Ön Ödemeli Kart” çıkaralım derseniz, halen Provus ‘un processor (işlemci) ‘lüğünü ve arkasında bu konuda iştahlı ve dinamik bankaların (ING, Denizbank) bulunduğu “Ön Ödemeli Kart” örnekleri mevcut.

◦  Bence kart işine girmek yerine piyasadaki yaygın kart sisteminizde kabulüne ve işlem geçirmesine oynamak daha mantıklı.

 

Host Switch ve ATM Sunucuları ile entegrasyon

◦  Sahadaki ATM ve Kiosk çözümlerinin temel bankacılık, kart ve POS sistemlerine entegrasyonları ISO 8583 ve XFS  protokol ve alt-sistemleri vasıtasıyla merkezi anahtarlama ve Host sistemleri üzerinden yapılmaktadır.

 

Temel Bankacılık Sistemleri ile havuz ve hesap yönetimi için entegrasyon

◦  Mevcut da ve yeni 6493 sayılı yasa ile de Temel Bankacılık hizmetleri ve havuz hesapların yönetim izinleri sadece 5411 sayılı kanun ile lisans sahibi bankalara verilmiştir.

◦  Müşterilerinize Banka hesabı açmak veya mevcut banka hesapları ile Ödeme Sistemi ve Cüzdan üzerinde işlem yaptırmak için lisans sahibi bir banka ile anlaşma imzalamalısınız.

◦  Anlaşma imzalayacağınız banka da temel bankacılık işlemleri, müşteri bilgilerine erişim, havuz ve bireysel hesaplar üzerinden işlem yapabilmeniz için mevcut “Temel Bankacılık Sistemi” ‘nin framework ve API setlerine servis bazında entegrasyon yapabilmenizi sağlamak zorundadır.

 

Havale ve EFT işlemleri entegrasyonu

◦  Havale, her bankanın kendi havuz, kurumsal ve bireysel hesaplar arası yaptığı para transferlerini içermekte dolayısı ile Temel Bankacılık Sistemi entegrasyonlarına girmektedir.

◦  EFT (Elektronik Fon Transferi) işlemleri ise diğer yerel bankalar ile yapılan para transferlerini kapsadığı için TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) merkezi EFT sistemi üzerinden yapılmaktadır. Sisteme kayıtlı bankalar dışında son dönemde PTT ’nin yoğun talebi ile bu yetkiyi alma durumu var sanırım. PTT EFT iznini aldığında kendi başına bir bankaya ve büyük bir Ödeme Sistemleri oyuncusuna dönüşecektir.

 

Mobil / Mikro Ödeme entegrasyonu

◦  Operatörler abonelerinin faturalı ve faturasız hatlar üzerinden öncelikle kontor, dakika, içerik ve mobil servisler alabilmelerini sağladı.

◦  BTK zaman içinde kuralları esneterek mobil abonelerin operator hatları üzerinden öncelikle 35 TL lik limit ile fiziksel ürün, dijital abonelikler, kamu, bilet, oyun, içerik ve servisler almasını sağladı.

◦  Son olarak 3 operatörde de aylık mobil ödeme limiti 200 TL ‘ye geldi. Avea ve Vodafone ‘da tek işlem limiti 70 TL iken Turkcell ‘de tek işlem limiti 100 TL oldu.

◦  Operatörler (devlet payını da içerir şekilde) servis sağlayıcıdan en düşük bilet için 2%, en çok da dijital oyun kategorisinde 40% civarında gelir payı kesmektedir.

◦  6493 sayılı Ödeme Sistemleri kanununda daha önceki yazılarımda değindiğim gibi Operatörlere bazı iltimaslar sağlandı, fatura ödeme, fiziksel ve dijital alışveriş ödemelerin faturalara yansıtılabileceği ve bununda kredi olarak sayılmayacağı maddeleri eklendi.

◦  Yukarıda saydığım fırsatlar ile Operatörlerin mobil ödeme sistemleri ve aboneleri çok önemli hale geliyor. Bu nedenle yeni Ödeme Sistemi ve Cüzdan markaları Operatörler ile işbirliği yaparak altyapı entegrasyonlarını tamamlamalıdır.

 

Para Transferi Sistemleri (yerel ve uluslararası) ile entegrasyon

◦  6493 sayılı “Ödeme Sistemleri” kanununa kadar regulasyonu tam olmadığı için PTT ve Bankalar üzerinden resmi olarak, Döviz, Otobüs, Kapalı Çarşı ve çeşitli esnaflar üzerinden iptidai yöntemler ile çalışan para transferi sistemi düzene girmektedir.

◦  Yeni dönemde halen sahada olan UPT, Western Union, Money Gram dışında Paypal ve Skrill gibi yeni oyuncularında Türkiye ‘de oyuna girmesini bekliyorum. Tüm oyuncuların Bankalar ve PTT dışında long-tail (uzun kuyruk) yani esnafa yaygınlığı sağladığında rekabette ön plana çıkabileceklerine inanıyorum.

◦  Burada hedeflere göre lisans alınıp yeni bir oyuncu olunabilir, yada lisans alacak oyuncuların alt bayi ve temsilcisi konumunda kalınabilir.

 

PCI-DSS, Fraud ve Black-List Sistemleri ile entegrasyon

◦  Ödeme Sistemi üzerinde Kredi kartı işlemleri yapılabilmesi için zaman ve maddi maliyetlerine katlanıp aynı zamanda kural ve yaptırımları ağır olan PCI-DSS sertifikasyonu almalısınız. Yada hali hazırda sertifikasyonu olan Banka ve aracı sistem sağlayıcılar ile entegre olmalısınız.

◦  Sistem üzerindeki sürekli, güvenli ve minimum iadeli işlem yapılabilmesi, hem son kullanıcı hemde üye işyerlerini koruyacak bir diğer öneli ihtiyaç da Fraud (dolandırıcılık, sahtecilik) ve Black-list (kara-liste) yönetimini yapabilmek veya hizmeti veren kurum ve kuruluşlardan almak gerekiyor.

 

Fatura Ödeme Sistemleri ile entegrasyon

◦  6493 sayılı “Ödeme Sistemleri” kanunu çıkana kadar regulasyonu olmayan, Bankalar ve PTT dışında mahale aralarında mantar gibi çoğalan esnaf usulü fatura ödeme merkezleri vardı.

◦  Yeni yasa ile Operatörler, Perakende mağaza ve dükkanları olan zincirler ve marketler de POS, ÖKC, Kiosk, Mobil Cihazlar ve PC ‘ler üzerinden bu işe giriyorlar.

◦  Burada hedeflere göre lisans alınıp yeni bir oyuncu olunabilir, yada lisans alacak oyuncuların alt bayi ve temsilcisi konumunda kalınabilir.

 

EPOS/ÖKC ve Sanal POS (VPOS) Sistemleri ile entegrasyon

◦  Geleneksel perakende ve ticaretin çalışması için nakit ve çek dışında kartlı sistemlerin çalışması için EPOS (EFT POS) lar vardı. Yeni dönemde 3100 sayılı yasa ile fiziksel POS ‘ ar ÖKC (Ödeme Kayıt Cihazı) ‘ye dönüşüyor. ÖKC ‘ler bir ATM ve Kiosk kadar fonksiyon içeriyor, bir anlamda bankacılık işlemleri ve finansal ürünler en küçük perakende zincir, market ve istasyonlara inecek.

◦  Bankalar uygulamalarını ÖKC öncesi sahip oldukları EPOS ‘lara standart olarak gömüyorlar ve başka bankayı kendi POS ‘larına kabul etmiyorlardı. Dolayısı ile bir esnaf ‘da her Kredi Kartı için 5-6 POS cihazı vardı.

◦  Yeni dönemde sahadaki yeni POS ‘lar yani ÖKC ‘lerin sahibi cihaz üreticileri, esnaf ile onlar sözleşme imzalıyor. Bankalar ve Finansal ürün sağlayıcılar gibi yeni Ödeme Sistemi ve Cüzdan sahibi markalarda sahada yaygınlaşmak  ve müşterilerine dokunmak istiyor ise ÖKC markalarında bir menü ve uygulama edinmesi gerekiyor.

◦  Halen Türkiye ‘de 2.3 milyon POS cihazı bulunuyor, birkaç sene içinde bu POS ‘ların ÖKC ‘ye dönüşmesi bekleniyor.

◦  Cüzdanlardaki Kredi Kartlarının Internet ve mobilde alışverişi sonlandırabilmesi için Ödeme Sistemimizin her bankanın Sanal POS ‘una ayrı ayrı veya yukarıda saydığımız gibi ortak Sanal POS sistemlerine entegre olması gerekiyor.

 

Dijital ve Mobil Cüzdan Platformu

◦  Bir önceki makalede değindiğim gibi son kullanıcı ve müşteri gözünde ihtiyacın ortaya çıkması ve Ödeme Sistemlerini sahiplenmesi için hayatına dokunulması gerekiyor.

◦  Son kullanıcıların hayatı içinde kullandığı en kritik aksesuar Cüzdanın yerine geçecek olan dijital ve mobil versiyonu kendisine birşey ifade edecektir.

◦  Eğer kullanıcı deneyimi, kolaylık ve güvenlik kriterleri öne çıkarılarak marka bilinirliliği oluşturulur ise; kullanıcıların günlük alışveriş, ödeme ve finansal işlemlerinde güvenle kullanacaklarına inanıyorum.

◦  Tüm bunları göz önünde bulundurduğunuzda Ödeme Sisteminin en kritik parçasının Cüzdan Platformu olacağını söyleyebilirim.

 

Destek Platform ve Servisleri için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz.

Çok Kanallı Ödeme Sistemi -> Temas Noktaları

Ödeme Sistemi Platform ve Servislerinin müşteri ile temas noktalarını fiziksel den başlayarak sanal yöntemlere kadar şu şekilde sıralayabiliriz.

Ödeme Sistemi Temas Noktaları

Ödeme Sistemi Temas Noktaları

 

 

 

 

ATM / Kiosk :

◦  ATM ‘ler şu anda Bankalar ve PTT ’nin kontrolünde ve şube maliyetlerini azaltmak için yaygınlaştırılıyor. Finans sektörü bankacılık, para transferi ve sigorta gibi ek hizmetlerini ATM ‘ler üzerinden müşterilerine ulaştırıyorlar.

◦  Kiosk ‘lar halen Belediyeler, Telekom Operatörleri, Havayolu firmaları, Fatura Tahsilat şirketleri hizmetlerini sahaya indirmek için kullanılıyordu, ek olarak son günlerde Maliye Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığının basın bülteni ile Vergi ve e-devlet ödemelerini Kiosklardan toplayacağını öğrendim.

 

EPOS / ÖKC :

◦  EFT POS cihazları geleneksel Perakande, Market, Restoran, Bar – Cafe ve İstasyonlarda nakit dışında kartlı işlemler için kullanılıyor malumunuz. Eve teslim gıda ve kargo/kurye seçenekleri ile EFT POS ‘ların mobil versiyonlarıda hayatımıza girmişti biliyorsunuz.

◦  ÖKC ‘ler, Maliyet Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığı vergi gelirlerinin daha iyi kontrolü ve maksimize edilmesi için çıkartılan 3100 sayılı “Ödeme Kaydedici Cihazlar” kanun ile hayatımıza girdi. Yazarkasa fonksiyonu (fiş/fatura kesilmesi ve maliyetinin alışveriş işleminden haberdar olması) ile beraber mobil POS / ÖKC ‘ler geleneksel alışveriş deneyimi, bilet satış, fatura ödeme, top-up (dakika / TL, ulaşım ve oyun kartı dolum) ve para çekme/transferi işlemlerine yeni bir boyut getirecek ve yaygınlaşmasını sağlayacak. Burada yeni model katma değerli içerik ve interaktif servisler ile sadakat servisleri rekabette farklılaşmayı getirecektir.

 

mPOS :

◦  Akıllı telefon ve tabletlere kart takılarak veya swipe (hızlıca geçirmek) edilerek PIN kodunu girebildiğiniz aparat/cihazlar mobil POS olarak isimlendirilmektedir. Örnek olarak Amerika ‘lı Square ve Paypal ‘ın Avrupa rakiplerinden en büyüğü iZettle ‘ı verebiliriz.

◦  Türkiye ‘de mevcut kanun ve mevzuatlar henüz mPOS modelleri üzerinden işlemlere izin vermiyor, ÖKC ‘ler belki zaman içinde evrimleşerek (fatura/fiş basabilen bluetooth ‘lu küçük printerlara bağlanabilir, yada e-fatura ile KEP mevzuatı son kullanıcılara yaygınlaştığı zaman aşılabilir) akıllı mobil cihazlara entegre hale gelerek işlem kabul edebilir.

 

QRCode / SMS :

◦  QRCode / Karekod, İşbankası Parakod ile ödeme, Mobil kasaba ile cüzdan ve Qrema.com pazarlama servisleri ile Türkiye ‘de popüler olmaya başladı. Öncelikle Dijital ve Mobil Pazarlama kampanyalarında kullanılan QRCode giderek Loyalty ve Kart üzerinde kampanya modellerinde de kullanılırken yeni dönemde para çekme, ödeme ve kişisel güvenliği kolaylaştırma adımlarında kullanılacak.

◦  SMS, Katma Değerli İçerik, Bilgi & Interaktif Servisler, Mobil Ödeme ve Operatör Faturaları üzerinden ödeme servisi şeklinde kullanılmaktadır. SMS ‘in finansal hizmetlerde ki en önemli rolü “two-factor authentication (2. etken onaylama)” ile cüzdan ve ödeme servislerinin işlem güvenliğini sağlamaktadır.

 

NFC /RFID :

◦  NFC (Near Field Communication / Yakın mesafe iletişim), akıllı telefon ve benzeri cihazların birbirine dokundurularak ya da birkaç santimetreye kadar yaklaştırılarak radyo iletişimi kurmalarını sağlayan standartlar kümesidir. Telefon üreticileri NFC ‘li cihaz sayılarını artırdı ve güvenlik katmanının diğer teknolojilerden daha iyi olması nedeniyle Android sonrası Apple ‘da NFC ‘yi yeni cihazlarına ödeme işlemlerini kolaylaştırmak için cihazlarına ekliyorlar. Yeni dönemde NFC ‘nin desteği ile dijital ve mobil cüzdanların yaygınlığının artacağını söyleyebiliriz.

◦  RFID (Radyo Frekansı ile Tanımlama) teknolojisi radyo frekansı kullanarak nesneleri tekil ve otomatik olarak tanımlama yöntemidir. RFID, temel olarak bir etiket ve okuyucudan meydana gelir. RFID etiketleri EPC(Elektronik Ürün Kodu) gibi bilgileri almak, saklamak ve göndermek için programlanabilirler. Mifare, Desfire ve Proximity Kart yapıları RFID teknolojileri üzerine dayanır. Dolayısı ile RFID ile ulaşım, kapı geçiş ve sadakat kartlarıda oyunun bir parçası haline gelmektedir.

 

BLE / NSDT :

◦  BLE / Beacon (Bluetooth Low Energy) Bluetooth V4.0 düşük enerji protokolüdür. Daha düşük enerji gerektirdiği için hazırlanan sinyal veren ve alan cihazlar 2 seneye kadar pil değiştirmeden dayanmaktadır. Bugün Beacon cihazları Sadakat ve LBS servisleri için kullanılmaya başladı, bunun yanında henüz Apple ve Paypal ‘ın deneme vakaları dışında güvenlik kriterlerini geçen ticarileşmiş bir model yok.

◦  NSDT (Near Sound Data Transfer / Yakın Ses Veri Transferi) / VSA (Very Secure Authentication) sistemleri SMS ve NFC 2.0 ile karşılaştırılan eski nesil telefonlarda da çalışabilen şifrelenmiş Ses gönderimi ve alımına yönelik Fransız Tagattitude, Fairpay, mcash tarafından e-ticaret ve web portal girişlerinin güvenliği için kullanılmaktadır.

▪  Basit şekilde çalışma modeli; e-ticaret sitesinde alışveriş yaparken ödeme adımında telefonunuzu ve kişisel şifre/PIN ‘inizi giriyorsunuz, sistem tarafından şifrelenmiş NSDT ile ses dosyası arıyor sizi, aramayı açtığınızda telefonunuz merkez sunucuya sinyali aldığını ve gerçek numara olduğunu belirten yanıt sesini yolluyor. Sunucu telefonun fiziksel varlığı ve onayını almış olduğu için ödeme işlemini tamamlıyor.

 

VPOS :

◦  Virtual POS (Sanal POS) – Bankaların Kredi Kartı işlemlerini çevrimiçi kanallardan kabul etmesini sağlayan Sanal POS hizmetlerini ifade ediyor.

◦  Büyük ölçekteki e-ticaret firmaları Bankaların da tercihi ile doğrudan Banka sanal POS ‘larına bağlanabiliyor.

◦  Bu hizmeti kendi platformlarım üzerinden sunmak istiyorum diyenler için 12 banka POS ‘unu tek bir platformda sunan Asseco firmasının MerchantSafe Unipay ürünü var. Lisans satın alınarak kendi hosting merkezine kurabilir yada cloud (bulut) ‘dan kullanabilirsiniz. Bulut ortamında Asseco ‘dan bu hizmeti alırsanız PCI-DSS sertifikasyonu (kısaca Kredi Kartı bilgisi tutma izni) almanıza gerek kalmaz.

◦  Daha küçük ölçekteki e-ticaret firmaları hem PCI-DSS sertifikasyonunun maddi ve zaman maliyetine katlanmamak, hem de bonus/puan sistemi entegrasyonları konusunda sıkıntı yaşamamak adına PayU, iPara ve izyco tarzı agregatör sistemleri tercih ediyorlar.

 

Ödeme Sistemi Platform ve Servis Entegrasyonlarının detayları için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz!

2015 model Ödeme Sistemi

Politika dışında gündemin en sıcak konusu 6493 sayılı yasa ile düzenlenmeye çalışılan “Ödeme Sistemleri Pazarı” konusunda herkes bir miktar bilgi sahibi. Nakit ve Kartlı işlem yapan Perakende, Finans, Telekom, Çevrimiçi sektörler kısaca Ticaret ile uğraşan herkesi yakından ilgilendiren bu konuya yasal mevzuattan ekosistemin dizaynına ve iş modellerine kadar özet bir yazıda toparlamaya çalıştım.

90 ‘ların 2. yarısında yönetiminde de bulunduğum Superonline Shopping & YKB ve rakibi Garanti Alışveriş günlerinden itibaren elektronik ticaret hızla gelişti. Ödeme sistemleri konusu bankaların main-frame ‘lerine SNA sistemleri üzerinden bağlandığımız ilk sanal POS ‘lardan bugün çok kanallı yöntemlere evrildi ve bankaların uhdesinden çıkıyor artık.

Fiziksel perakende alışveriş yöntemleri bugün çevrimiçi (online) alışveriş, temassız ödeme ve mobil alışveriş yöntemleri ile desteklenerek alışveriş ve ticaret hacimleri büyüdü. 90 ‘ arda yalnızca bir tane ödeme sistemi kullanılırken bugün 150 ‘ye yakın ödeme sistemi kullanımda, yenileride yolda.

Ödeme sistemlerinin genel özellikleri arasında sanal POS, kredi, ön ödemeli ve banka kartları ile çevrimiçi ve mobil alışveriş, ATM, Kiosk, EPOS ve yakın alan teknolojileri ile mağaza içi alışveriş, para çekme, para gönderme ve fatura ödeme yöntemleri yer alıyor. Mobil cihazların yaygınlaşması ile birlikte e-ticaret hızla m-ticarete dönüşüyor. Günümüzde Türkiye ‘de mobil kullanıcı sayısı 90% penetrasyon ile 67 milyonu geçti.

Akıll mobil cihazlardaki bu hızlı yükseliş ise alışveriş çılgınlığı fiziksel mekânlara bağımlı olmakdan çıktı, istenilen mekan, zaman ve cihaz ile anından yapılabilir hale geldi. Yeni yayınlanan araştırmalara göre dijital cüzdanlar 2017 yılı itibariyle akıllı telefon kullanıcılarının ilk tercih ettiği ödeme yöntemi olacak.

Bugün Türkiye’de yüzde 30 civarında olan akıllı telefon penetrasyonu gün geçtikçe artıyor, bu durum Ödeme Sistemlerinin mobil ticaret ve dijital cüzdan ekseninde giderek gelişeceğini gösteriyor.

Perakende, Internet ve Telekom dünyası için geliştirilmesi gereken çok kanallı (omni-channel) Ödeme Sistemi mimarisi; Temel ve destek platformlarının üzerinde oluşturulacak servisler ve müşteri temas noktalarından oluşmaktadır.

Nedir Çok Kanallı Ödeme Sistemi?

Çok kanallı Ödeme Sistemi ekosistemi, kullanılacağı yere göre müşteri temas noktaları, platform ve servislerin mimarisi ile her bileşen hakkında görüşlerimi aktaracağım.

Çok kanallı Ödeme Sistemi Mimarisi

Çok kanallı Ödeme Sistemi Mimarisi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Temas Noktaları

Ödeme Sistemi Platform ve Servislerinin müşteri ile temas noktalarını fiziksel den başlayarak sanal yöntemlere kadar sıralayabiliriz. Tüm Temas Noktalarının detaylarını görmek için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz.

Ödeme Sistemi Temas Noktaları

Ödeme Sistemi Temas Noktaları

 

 

 

 

Ödeme Sistemi Platform ve Servis Entegrasyonları

Bu bölümde geneksel sistemlerin kurulumları ve mevcut sistemler ile yapılacak entegrasyonlardan sonra ihtiyaca ve iş modeline göre kurulabilecek yeni nesil platform ve servisleri içeriyor. Tüm Platform ve Servis Entegrasyonlarının detaylarını görmek için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz.

Ödeme Sistemi Platform ve Servisleri

Ödeme Sistemi Platform ve Servisleri

 

 

 

 

 

Destek Platform ve Servisleri

Bu bölümde de, rakipleriniz ile fark yaratacak, Telekom dünyasının zengin abone gücüne dokunabilecek ve mevcut müşterileriniz ile etkileşimi ve sadakati artıracak Platform ve Servis önerilerim olacak. Tüm Destek Platform ve Servislerinin detaylarını görmek için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz.

Ödeme Sistemi Destek Platform ve Servisleri

Ödeme Sistemi Destek Platform ve Servisleri

 

 

 

 

 

Temas noktaları, ana ve destek Platformları ile üzerinde çalışacak Katma Değerli Servisler kullanılacağı sektor ve amaca göre hem teknolojisi hemde müşteri deneyimi ile aktarılması gereken ayrı bir makale konusu. Detayları diğer makalelerimden takip edebilirsiniz.

 

Çözüm ?

Konu hakkındaki makalelerimi sabırla okuyup buraya kadar ulaştı iseniz, kesinlikle konunun ilgilisi ve çözüm arayan birisi olduğunuzu düşünüyorum.

Sizlere tüm ödeme sistemleri dünyası; müşteri temas noktaları, Internet, Telekom, E-ticaret, POS, katma değerli içerik, servis, satış ve pazarlama atyapısı ve servislerini modelleyen bir çözüm sunmam gerekiyordu.

 

Müjdemi vererek bitirmek isterim; 

  • * Daha önceki Internet, Telekom, Dijital ve Mobil altyapı, katma değerli içerik, servis ve ajans deneyimlerim ve ekiplerimiz ile bir araya geldik,
  • * Son 2 sene içinde finans dünyasında oluşturduğum deneyim ve çevre ile yeni bir çekirdek ekip oluşturdum ve 2 aylık yoğun çalıştaylar ile yapabileceklerimizi modelledik.
  • * Çizdiğim Ödeme Sistemi ekosistemi ile birlikte elimizdeki hazır altyapı, platform ve servislerin entegrasyonları, Perakende, Ulaşım, Spor, Dijital Sağlık ve Eğitim alanlarında içerik, servis ve iş/ticari modelleride planladık. 

 

Tüm iş modelleri ve çözümleri ile ilgilenenler ve beraber iş geliştirmek isteyenler ile görüşmeye hazırız.

Dijital ve Mobil Cüzdanlar 5N1K

Ödeme sistemleri dünyası oyuncuları ve markaların yeni yasa ile olmazsa olmaz gerçeği bir Dijital Cüzdana sahip olmak olacak.
BKM Express ve Paypal gibi genel kabul gören cüzdanlar olacağı gibi, aynı zamanda GSM Operatörleri, Bankalar, Ulaşım şirketleri, Bilet markaları, büyük Perakende markaları ve ortak sadakat/puan sistemi marka cüzdanları da olacak. Bunların dışında topluluk (community) sahibi olan ve yönlendiren markalar hatta spor kulüplerinin cüzdan sahibi olmasını bekliyorum, bu yöndede çalışmalarım olduğunu iletmeliyim, sizlere sonraki makalelerimde aktaracağım.

Dijital Cüzdanı bugüne kadar cep telefonumuz ile yaptığımız ödemeler olarak biliyorduk. Cüzdan konusu yabancı yatırımların Türkiye finans piyasası iştahı, oyun sektörü, perakende, GSM operatörleri ve yeni startupların kredi kartı ve ön ödemeli kart sistemleri (Visa, Mastercard) ve bankalar ile yaptıkları işbirlikleri ile iyi esnedi. Yapılan işbirlikleri ve çıkan yarı Ön Ödemeli Kart yarı Dijital Cüzdan markaları kart dünyasını Dijital cüzdana soktu bile. Dolayısı ile Dijital Cüzdan konusu düzenleyici kurumlar (TCMB, BDDK) ve yasama organı açısından ivedi şekilde kural ve yönetmelikler altına alınması kaçınılmaz duruma geldi. Ve konunun daha da esnetilmemesi ve tüketicilerin korunması için 6493 sayılı kısa adı “Ödeme Sistemleri Kanunu” yasası, yönetmelikleri ve düzenlemeleri ile lisans ve zapturapt altına alınıyor.

Dijital Cüzdan denince akla …

Günlük hayatımızda çeşitli büyüklüklerde kullandığımız fiziksel cüzdanımız bizim için ne anlam taşıyor ona bakalım;

  • * Nakit paramızı taşıyoruz,
  • * Kredi kartlarımızı toparlıyoruz,
  • * Banka kartlarımız ve varsa Ön Ödemeli kartlarımızı sınıflıyoruz,
  • * Birçok Perakende ve Market sadakat ve indirim kartını taşıyoruz,
  • * Bina, Site ve Şirket giriş kartlarımızı taşıyoruz,
  • * Bir şekilde nakit gibi algıladığımız için indirim ve ücretsiz kampanya kuponlarımızı koyuyoruz,
  • * Konser, etkinlik ve maç biletlerimizi taşıyoruz,
  • * Ek olarak kimlik kartımız ve ehliyetimizi taşıyoruz

Dijital Cüzdan ‘da birebir aynı ihtiyacı çözer, dağınıklığımızı toparlar ve kullanıcı deneyimi olarak hayatımızı kolaylaştırır içselleştirir günlük hayatımızın parçası yaparız. Yukarıdaki fiziksel cüzdanın fonksiyonları ve hayatımızı kolaylaştırıcı özelliklerine ek olarak Dijital dünya ve mobil cihazların getirdiği Internet kabiliyetleri, bulut servisleri ve uygulamaları (bütçe, muhasebe, sadakat, fiyat karşılaştırma, vb.) ve ekstra hafızalar ile saklama kapasitesi yeni kapılar açıyor.

Sizler için Cüzdanlarımızın Dijital ve Mobil kabiliyetler ile geldiği son noktayı modelleyerek bir dizayna oturtmaya çalıştım. İçerdiklerinide şimdilik birer paragraf ile özetlemeye çalışacağım. Sonraki yazılarda tüm bu fonksiyon ve servislerin detaylarına inerek neler yapabileceğimizi aktarmaya çalışacağım.

Dijital ve Mobil Cüzdan

 

Ödeme Methodu

Ödeme methodları, araçları ve teknolojileri cüzdanın en önemli parçasıdır. Bunun yanında Dijital Cüzdanların son kullanıcı, perakende, gıda ve market pazarının, pazarlamacıların ve bu pazarlara uygulama ve servis geliştirenler tarafından kabul görmesi ve ödeme iş süreçlerine adaptasyonu gerekmekte.
Bugüne kadar nakit veya fiziksel POS (EPOS) cihazından geçirdikleri Kredi Kartı, Banka Kartı ve Ön Ödemeli kart ile bu ödeme işlemini kolayca alan markalar, Cüzdan teknolojileri ve mobil işlemler konusunda bir adaptason süreci yaşacağı kesin, amacımız bu süreci hızlandırmak ve esnaf / markayı motive ederek hayatını kolaylaştırmak.

Ödeme methodu konusunda aşağıdaki 2 örnek yaşayacağımız deneyimi 2 farklı açıdan görmemize yardımcı olacaktır:

1. PayPal: PayPal ‘ın tamamen internet dünyasında arabulucu ve hub çevrimiçi ödeme noktası fonksiyonu yakınsama, mobil cihaz ve POS aparatları ile artık fiziksel dünyadaki ödemelere doğru kayıyor.

PayPal, kullanıcılarına kredi kartı, banka kartı ve nakit paralarını dijital cüzdanda saklamaları ve cüzdan vasıtasıyla çevrimiçi mağazalarda yaşatıyordu. PayPal şimdide kullanıcılarının Dijital Cüzdanlarını NFC ve iBeacon teknolojileri ve mobil cihazları ile fiziksel dükkan içinde ödeme yapmalarını sağlıyor.

2. Starbucks: Starbucks fiziksel perakende dünyasının dijital ve mobil dünyaya en çok yatırım yaparak hızla adapte olan markalarından.  Çıkardığı sadakat, hediye kartı ve mobil uygulama ile müşterilerinin Dijital Cüzdanlarını oluşturmalarını sağlıyor.

Müşteriler oluşturdukları Dijital Cüzdana kredi kartı, banka kartı ve PayPal hesabını bağlayarak Cüzdanın otomatik dolmasını sağlıyor ve dükkan içinde harcamalarını Starbucks POS ‘ larına Mobil cihazlarını scan ettirerek yapabiliyorlar. Müşeriler yaptıkları ödeme ve harcamalara karşılık aldıkları sadakat puanları, hediye, indirim ve kampanya promosyonları Dijital Cüzdanında biriktirebiliyor.

Dijital Cüzdan vasıtasıyla müşteri memnuniyeti ve sadakati arttıyor, müşteriler puan ve promosyonları harcayabilmek yenilerini kazanabilmek için dükkanları tekrar tekrar ziyaret ediyorlar.

Bütçe Yönetimi

Finansal yönetim (Örnek: Mint.com) internet ve mobil uygulamaları aile ve kişisel bütçe ve harcamalarınızı kolayca sınıflamanızı ve yönetmenizi sağlıyor.

Bu tip uygulamalar gelirlerinizi, ödemelerinizi, gelecek dönemki harcama planları, düzenli fatura ve kredi ödemelerinizi kolayca yönetmenizi sağladığı gibi, size harcamalarınızda avantaj sağlayacak üye işyeri marka kampanyaları, finansal kurum kredi ve taksitlendirme tekliflerini değerlendirebiliyorsunuz.

Kupon ve Kampanyalar

Kupon servisleri (Örnek: Groupon, Grupanya, Gruppal, Şehirfırsatı vb.) ve check-in motivasyon/ödül servisleri (Örnek: Shopkick, Foursquare / Swarm, vb.) sosyal ortama ve fiziksel perakende alanlarına penetre ederek indirim ve alışveriş alanlarında teşvikler sağlıyor ve kullanıcıları alışverişe motive ediyor.

Bahsettiğimiz Kupon ve Kampanya servis müşteriler indirim kuponları ve fırsatları dükkan içinde Wi-Fi ve GPS ‘li mobil cihazlar lie Dijital Cüzdanları içinde aktif hale getiriyor. Perakende markaları ve marketlere check-in yaptığı veya alışveriş yaptığında sadakat puanları, promosyonları ve indirimleri biriktiriyor ve biriktirdiklerini anında harcayabiliyor. Bu teşvik mekanizmaları ve özellikleri müşterilerin dükkanları tekrar tekrar ziyaret etmesini ve harcama yapmasını sağlıyor.

Ürün ve Fiyat Karşılaştırma

Büyükşehirlerde dijital ve mobil dünyaya adapte olan vatandaşlar, özelliklede beyaz yakalılar gelirleri ne kadar yüksek olursa olsun, ihtiyaçları olan ürün ve hizmetleri ilk gördükleri yerden almıyorlar. Fiziksel ortamda gördükleri veya planladıkları ürün ve hizmetleri evde PC ‘den veya dükkan içinde Barkod 1.0 veya Barkod 2.0 (QRCode) ile anında mobil cihazları üzerinden mobil internete girerek alternatif tedarikçilerin stok durumları, fiyatları ve kampanyaları ile karşılaştırıyor, internet ortamında yorum ve şikayetleri inceleyerek almaya karar veriyorlar.

Red Laser markası bu konuda uluslararası alanda lider, marka parlayınca hızlıca eBay tarafından satın alındı. Türkiye ‘de öncü perakende markası Migros Migroskop / SanalMağaza uygulaması ile, internet devi Hepsiburada ‘da mobil uygulaması ile fiziksel ortamdaki ürünlerin Barkod ‘larını okutarak sanal mağazadaki fiyatlar ile karşılaştırılmasını sağlıyor.

Biletler ve Geçiş Hakkı

Dijital Cüzdanlar ve arabirim teknolojileri vasıtasıyla geleneksel bilet, ulaşım ve check-in (uçak, konser, etkinlik ve spor müsabakası) fonksiyonları dönüşüyor. Artık Mobil Cihazımız ile cüzdanımızdaki bilet ve geçiş hakkımızı temaslı veya temazsız teknoljiler ile POS ve validatörlere okutarak mekana check-in yapıyor ve yerimize geçebiliyoruz.

  • * Bu konuda Avrupa liglerinde denenmeye başlayan Znap.com Dijital Cüzdanı stad ve mekanlarda kullanıcı deneyimi açısından çok başarılı
Znap Stadium

Znap Stadium

  • * Türkiye ‘de de Turkcell Şanlıurfa ‘da Turkcell Cüzdan ‘ı deniyor
  • * BKM Express ve Ziraat Bankası Temazsız kartları ile Konya ‘da ulaşım için kampanyalar yapıyor
BKM ve Ziraat ile Konya Ulasim

BKM ve Ziraat ile Konya Ulasim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sadakat Kart, Puan ve ePara

6493 sayılı “Ödeme Sistemleri” kanunu ile beraber verilen iltimas ve muafiyetlerin en büyük marka ve mağaza içi yapılan sadakat ve kampanya işlemleridir.

Buradaki bölüm bence çok hassas, zira özellikle altı çizilecek bir nokta var Marka ve Mağazaların kendi ürün ve hizmetleri içinde yaptıkları indirim promosyonları, sadakat puan ve para iade (cash-back) kampanyalarından bahsediliyor. Tamda alanda bu makalede olmasada sonraki makalede aklıma gelen ve modellediğim çok büyük bir fırsat var

Türkiye ‘de Sadakat Kart ve puan dendiğinde ilk akla gelenler ve başarılı bulduğum markaları belirtmek isterim

  • Migros Money Kart 

* İşin başındaki Kına hanımın bu alandaki en başarılı Profesyonel kişi olduğunu düşünüyorum. Hem rakiplerine hemde bankalara hiç göz açtırmıyor bence, yaptıkları tüm dijital ve mobil projeler ile de teknoloji dünyası, GSM ve Internet Operatörleri ve Bankalara ders niteliğinde vakalar üretiyor.

Migros money club kart

Migros money club kart

 

 

 

 

 

 

  • Boyner Kart

Perakende dünyasının Duayeni diyebileceğimiz Cem Boyner ‘inde bu alandaki en başarılı iş adamı olduğunu düşünüyorum. Bende bir Boyner müşterisiyim ve aynı müşteri bazını 2 bankaya satan Cem Boyner, son dönem aldığım duyuma göre mevcut banka anlaşması sonrası yeni dönem için çalışmalara başlamış durumda. Başarılar diliyorum.

Boyner Anahtar Kart

Boyner Anahtar Kart

 

 

 

 

 

 

 

  • Petrol Ofisi Kart

Yakıt sektörünün en hızlı ve başarılı firması bence Petrol Ofisi. İşin başındaki kadro ve ajanslarını yakınen tanıyorum, başarılı bir ekip ve hep çitayı yükseltiyorlar.

Petrol Ofisi Positive Card

Petrol Ofisi Positive Card

 

 

 

 

 

  • THY Miles&Smiles Mil Kartı

THY artık bir dünya markası adına yakışır ve Türkiye ‘yi gururlandıran proje ve kampanyalara imza atıyor. THY Miles&Smiles işinide tek bir banka kredi kartından kurtararak bir dünya markası yapmalarını bekliyorum.

THY Miles&smiles

THY Miles&smiles

 

 

 

 

 

Yukarıda saydığım 4 farklı sektör öncüsü dışında GSM Operatörleri, İçecek ve Gıda Markaları, Havayolu Şirketleri, Süper Market ve Kahve zincirleri Sadakat Kart, Puan ve Mil kart konusunda başarılı işler yapmaktalar. Birçoğu işi bir sonraki adım olan Banka ve Puan ağları ile kredi kartına dönüştürdü bile.

Sonraki makalelerde burada gördüğüm muazzam fırsatı iş modeli ile birlikte aktarmaya çalışacağım.

Saygılarımla, esen kalın
Onur Baran Çağlar

1 2  Scroll to top