Telekom ve Internet

Telekom Internet ‘in etkisi ile dönüşüyor aksi halde tamamen taşıyıcı haline dönüşecek.

GSMA 2014 – 2020 Global Mobil Pazar ve Ekonomiye yönelik öngörüler

Jun 10

Internet teknolojilerinin hızlanması ile Mobil endüstrinin hız kesmesi bekleniyordu. Tam tersi oldu, son kullanıcılar ve kurumlar internet üzerinde oluşan Bulut, Katma Değerli İçerik ve Servis girişimlerine mobil ortamda daha çok erişiyorlar.

2014 sonu itibariyle eşsiz (unique) mobil abone sayısı 3.6 milyara yani Dünya nüfusunun yarısına erişmiş durumda. Hızlı yükselişi anlamak için çok değil 10 yıl önceye bakmak lazım, 10 yıl önce mobil abone sayısı dünya nüfusunun 1/5 ‘i kadardı. 2020 ‘de toplam abone sayısına extra 1 milyar eşsiz abone eklenmesi bekleniyor, bu rakamda toplam nüfusun 60% ‘ına tekabül edecek.

2014 sonu itibariyle toplam SIM bağlı cihaz (bağlantısı) sayısı 7.1 milyar olmuşken, ayrıca ek olarak 243 milyon M2M (Machine-to-machine / Makineden makineye) bağlantısı var.

Mobil Endüstriye Bakış

• Mobil abone gelişimi

◦ 2014 sonu itibariyle eşsiz (unique) mobil abone sayısı 3.6 milyar olmuş durumda, 2020 ‘de 4.6 milyar olacak.

◦ 2014 Global nüfusuna göre eşsiz (unique) mobil abone penetrasyonu 50%, 2020 ‘de 59% çıkması bekliyorlar.

◦ 2020 ‘ye kadar yıllık bileşik büyüme oranı (CAGR) 4% olacak.

• SIM sahipliği ve bağlantısı gelişimi

◦ 2014 sonu itibariyle Global SIM bağlantısı (M2M dahil) 7.3 milyar, yani Dünya nüfusu ile eşitlendi rakam.

◦ 2020 ‘de 10 milyara çıkması öngörülüyor.

◦ 2020 ‘ye kadar yıllık bileşik büyüme oranı (CAGR) 5.4% olacak.

• Global Operatör gelirleri

◦ 2014 sonu itibariyle Mobil Operator gelirleri $1.15 trilyon dolara gelmiş durumda

◦ 2020‘de gelirler $1.4 trilyona çıkması bekleniyor. Bu da yıllık bileşik (CAGR) 3.1% büyüme anlamına geliyor.

◦ Bugün ve önümüzdeki dönemin en büyük gelir oluşturan kalemi tahmin edeceğiniz üzere data (veri) gelirleri.

Mobil Ekonomi büyüyor

• Mobil geniş-bant ve Akıllı Mobil Cihaz adaptasyonu gelişimi

◦ 2014 sonu itibariyle Dünyadaki akıllı mobil cihazların 39% ‘u 3G/4G bağlantısı sahip

◦ 2020 itibariyle Dünyadaki akıllı mobil cihazların 69% ‘unun 3G/4G bağlantısına sahip olması bekleniyor.

◦ 2014 sonu itibariyle 2.6 milyar akıllı mobil cihaz bulunuyor

◦ 2020 itibariyle akıllı mobil cihaz rakamının 5.9 milyara çıkması bekleniyor

◦ Mobil geniş-bant üzerinden geçen veri trafiğinin 2014 ‘den 2020 ‘ye doğru 10 kattan fazla artması bekleniyor

• Mobil’in Dünya Ekonomisi ve Sosyal gelişimine katkısı

◦ 2014 itibariyle Mobil internet penetrasyonu 33% iken, 2020 ‘de rakamın 49% ‘a çıkması bekleniyor

◦ Mobilin en büyük katkısı “unbanked (bankacılık/finans hizmetlerine erişemeyen)” kitleye ulaşılabilmesini ve finansal hizmetlerin götürülebilmesini sağlıyor. 2014 yılı sonu itibariyle 89 ülkede 255 yaşayan servis ile “unbanked” kitlelere dokunulması sağlanmış.

◦ Yeni gelişen Mobil teknoloji, cihaz, inovatif servis ve uygulamalar ile tüm dünyadaki insanlara ulaşmanızı sağlıyor. Örnek olarak 2020 itibariyle M2M (Makinalar arası iletişim) bağlantısı 1 milyarın üzerine çıkması bekleniyor.

Mobilin Dünya Ekonomi ve Sosyal Gelişimine Katkiısı

• Mobil Endüstrinin Global GDP/GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla)’sine katkısı

◦ 2014 itibariyle Dünyadaki toplam 236 ülke için $3 trilyon GDP katkısı toplam içinde 3.8% ‘sine tekabül ediyor.

◦ 2020 itibariyle $3.9 trilyon GDP katkısı toplam içinde 4.2% ‘sine tekabül edecek.

◦ Mobil endüstri, girişim ve ekosistemdeki şirketlerin ekonomiye katkısının artması bekleniyor.

Mobil Endüstrinin GDP katkısı

• Kamu finansmanına katkısı (Düzenleyici kurum katkısı öncesi)

◦ 2014 itibariyle globalde kamu finansmanlarına katkısı $411 milyar oldu

◦ 2020 itibariyle globalde kamu finansmanına katkısı $465 milyar olacak

• İstihdama katkısı

◦ 2014 itibariyle doğrudan istihdama katkısı 13 milyon kişi. Dolaylı istihdama katkısı 12 milyon kişi.

◦ 2020’de istihdama doğrudan katkısı 15 milyon kişi olacak.

Dijital Evrim

Jan 15

Yerlilerin dumanla haberleştiği günlerden bugüne kadar birilerine göndermek istediğimiz bilgimiz var.

Başkasına ve gelecek nesillere iletmek istediğimiz mesajları basit şekiller ile duvara yazarak başladık iletişime. Daha sonra kademe atlayarak uzak mesafeler ile duman vasıtasıyla haberleşmeye başladık, sonraki bilgi iletim şekli ulaşım araçları kullanarak ulak ve haberci göndermek oldu.

Sonra yavaş yavaş teknolojik cihazlara geçmeye başladık, önce matbaayı (1645) icat ettik ve basılı yayınlara başladık, sonra sırayla fotoğraf makinası (1826), elektrikli telgraf (1836) ve mors alfabesi (1843) ile karşılıklı uzun mesafe iletişim başladı.

Telgraf sonrası icatlar hızlandı, peş peşe daktilo makinası (1867), telefonun icadı (1876), ses ve görüntü kayıt cihazları (1877), sinema makinesi (1896), radyo (1896), faks (1922), TV (1926) ve TV yayınları (1936), fotokopi makinası (1938) ve günümüzün en önemli yapı taşı olan bilgisayar (1946) geldi sırayla.

Amerika ilk iletişim uydusunu Telstar ‘ı uzaya fırlatarak (1962) kıtalar arası telefon, telefaks, TV ve radyo iletişim dönemini başlattı. 1970 ‘lerde Amerikan üniversiteleri ARPA networkü ile bilgisayarlar arası iletişimi (TCP/IP) yani internetin yapı taşını oluşturdular.

Teknolojinin son evrimi olan cep telefonu ilk olarak 1973’te Michael Cooper çalıştığı Motorola firmasın da geliştirilmiştir.

Son 10 yıl içinde tüm sektörleri derinden etkileyen ve iş süreçlerini baştan aşağıya değiştiren bir teknoloji evrimi gerçekleşiyor. Internet ile mobil teknolojiler yakınsayarak Sosyal Medya alanlarına, son kullanıcı servislerine ve kurum içi süreçlere girmesi ile birlikte herşeyi kökten değiştirecek.

Yukarıda Teknoloji gelişimi şeklinde gördükleriniz:

Mobil ve Internet Teknolojileri elektrik telefon ağları üzerine dayanmaktadır. Bugün ağa bağlı yer sayısı 0.5 milyara ulaştı.
Teknolojideki ilk kırılma noktası GSM ve cep telefonun buluşu ile gerçekleşti. Şu an mobil abone sayısı 5 milyara ulaştı.
İkinci kırılma noktası Mobil Internet ile birlikte oldu. Şu an internete bağlı cihaz sayısı 50 milyara ulaştı.
- PC, Notebook, Netbook, Güvenlik/izleme sistemler, TV, otomobil, Elektronik eşyalar, MP3/video oynatıcı, Sağlık ekipmanları, Dijital kamera, Su & Elektrik ölçme sistemleri, Saat, Oyun konsolları, Elektronik kitap/ Tablet bilgisayar ve Dijital fotoğraf çerçevesi “Nete bağlı cihazlar” olarak adlandırılabilir.

Mobil cihazlar ile harcanan zaman TV ‘lerde harcanan zamana erişiyor

Jan 12

Mobil uygulama ve web uygulamalarının ekonomisi katlanarak büyüyor. Kablosuz telekom endüstri birliği (CTIA) http://www.ctia.org/ tahminlerine göre mobil uygulama ve web üzerinde oluşacak gelir 2016 ‘da $50 milyar ‘a ulaşacak.

Bu büyüme ile mobil cihazlarda harcanan zaman 2013 yılı içinde televizyonda harcanan zamana ulaşacak ve hatta geçecek. Mobil uygulamalar ve mobil web de geçtiğimiz yıl (2012) harcanan zaman 127 dakika idi, bir önceki yıl (2011) harcanan zaman 94 dakika idi, dolayısı ile önceki yıla göre artış 35% oranında oldu. Mobil cihazlardaki bu rakam artışlarına rağmen TV izlemek için 2012 ‘de harcanan zaman 168 dk ile bir önceki yıl 2011 ‘deki rakam ile aynı (kaynak: Mobil veri şirketi http://www.flurry.com/). Eğer bu trend devam ederse mobil uygulama ve web üzerinde harcanan zaman 2013 içinde TV izlemede harcanan zamanı geçecek.

Araştırma firması Gartner ‘in projeksiyonuna göre dünya üzerinde tablet üzerinde geliştirilen proje sayısı 2013 ‘de bir önceki yılı 2 ‘ye katlayacak.

Amazon, Netflix ve Youtube web bazlı orjinal içeriğe yatırım yapıyorlar, bu içeriklerin mobil web de de yayınlanması TV kullanım ve izleme rakamlarını azaltacak.

Yahoo ve Nielsen ‘in konu ile ilgili araştırmaları;

* 9/10 mobil kullanıcı alışveriş sırasında mobil Internet kullanıyor ve 50% ‘si alışveriş ile alakalı aktivite yapıyor. Dolayısı ile dükkanlar QRCode ile uygulayacakları teşvik ve indirimler ile potansiyel ziyaretçileri çevrimiçi satışa dönüştürebilirler.

* 86% internet kullanıcısı TV izlerken izledikleri program ve içerikle ilgili mobil cihazlarını kullanıyorlar.

Bize gösteriyor ki, son kullanıcılar günlük hayatları ve TV başında iken tüm yaşadığı deneyim için mobil cihazlarından destek alıyor.

Lokal Mobil Internet ve Reklam pazarı nasıl büyür?

Dec 31

Pazar rakamlarımızı tam olarak bulmamız şimdilik zor görünüyor, zira henüz profesyonel olarak tam oturmamış bir pazarımız var. Operatörler henüz bu konuyu profesyonel bir zemine oturtamadı, özel şirketler operatör bağımsız gidiyorlar ve reklam ağları ile bu konuyu ilerletmeye çalışıyorlar.

Mobil Reklam

Sektörün oturması, son kullanıcıların reklam destekli mobil içerik ve servislere kolayca ulaşabilmesi ve tüm oyuncuların konuya daha profesyonel yaklaşarak pazarın büyümesi için net olan bir önerim var.

* Mobil Internet tarafında trafiğin, kullanıcının ve tüketimin artması neye bağlı? -> Tabiki özgün ve zengin içeriğe, birde sosyal ve interaktif servislere
* İçeriğin doğal sahibi ve üreticisi kim? -> İçerikçi olarak Medya, profesyonel içerik üreticileri ve amatörler yani son kullanıcılar
* İçerik üreticilerinin daha çok ve sürekli üretmesi neye bağlı? Ve nasıl karşılanabilir? -> Son kullanıcının gönüllü olarak ödeyeceği bedel (ki hiç bir son kullanıcı ücret ödemek istemiyor!) alternatif olarak çözüm reklamlar ile markaların bu maliyetleri sponsor etmesi gerekiyor.
* Mobil Internet ağ geçitleri, trafiğin yönetimi, son kullanıcı profilleri ve ücretlendirme yetkileri ve kuralları kimin elinde? -> Mobil Operatörlerin elinde
* Çözüm üstteki 4 maddenin beraber hareket etmesi ve hakkaniyetli bir şekilde oluşan gelirlerin paydaşlar tarafından paylaşılması gerekiyor. Bu sayede tüm oyuncuların kazan-kazan modeli ile sektörü büyütmeleri için üstüne düşeni yapmasını beklemeliyiz.
- – Bu konuların oturmuş ve profesyonel olarak el alındığı ülkelerde Mobil Operatörler oluşan Mobil Internet veri gelirlerini İçerik sahipleri ile paylaştığı görülüyor, hem de gelirin büyük kısmını. Bizde de aynı şekilde paylaşımın başlaması gerekiyor.
- – Tabi benzeri şekilde markaları içerikleri sponsor etmek üzere oyuna dahil eden Medya grupları da; oluşan reklam gelirlerini bu işin son kullanıcıya ulaşmasını sağlayan altyapıları yöneten ve sağlıklı şekilde işlemesini sağlayan Mobil Operatörler ile paylaşması gerekiyor.
- – Böylece herkes katma değeri oranında oluşan toplam geliri paylaşarak kazan-kazan mantığında hem sektörü büyütürler hem de bu konudaki yatırımlarını artırarak iyi gelirler oluştururlar.

Bu öneriyi medya gruplarına ve operatörlere birçok kez söyledim, henüz 2 taraf da sektörü geliştirmek yerine sadece günü kurtarmak derdine düşerek yanaşmıyorlar.

Öngörüm

Bildiğiniz gibi sektörümüzün kalbi her sene Şubat ayında Barselona ‘daki GSMA (Mobile World Congress / Mobil Dünya Kongresi) ‘de atar. Bu kongrede sektöre yön verenler vizyonlarını ve yeni gelişmeleri aktarırlar, tüm oyuncular lansmanlarını yapar ve görücüye çıkarlar.

Bizde yazımızı 2011 ve 2012 yıllarında Barselona ‘da yapılan etkinlik arasında oluşan Mobil reklam gelişmelerini aktararak Türkiye ‘de yakın dönemde oluşmasını beklediğim potansiyel büyümeyi aktararak noktalayalım.

* Reklam tıklama oranı 711% arttı,
* Reklam talebi/gösterimi 698% arttı,
* Reklam gelirleri 522% arttı,
* Reklam harcamaları 464% artış gösterdi,
* Mobil platformlar: iOS – 981%, Android – 759%, BlackBerry – 265%, ve Nokia/Symbian – 423% artış gösterdi,
* Bölgesel gelişmeler: Kuzey Amerika 983%, Güney Amerika – 674%, Avrupa – 712%, Asya Pasifik – 599%, Afrika – 653%, ve Okyanus bölgesi – 447% ‘lik artış göstermiştir.

Yukarıdaki rakamlar ve Türkiye mobil sektöründeki gelişmeler bize gösteriyor ki;

* Sektördeki yerli oyuncular ve yeni gelecek yabancı oyuncuların Mobil Internet ve Mobil Servis dünyasına yapacağı yatırımlar,
* İçerik sahibi Medya ile Operatörlerin yukarıda aktardığım çözüme yönelik çalışmalar Ile Türkiye ‘de çok büyük bir Mobil reklam pazarı oluşabilir.

Beraber çalıştığımız Dijital Pazarlama ajansı Motto23 ‘ün mobil internet ve mobil reklam alanındaki yatırımı www.Mobilci.com ve tanıtım materyalleri ile reklamları fiziksel dünyadan dijital dünyaya bağlayacak Interaktif pazarlama servisi www.qrema.com ile markaları yazıda bahsettiğim mobil kullanıcı kitlesine ulaştırabileceğini düşünüyorum.

Mobil Reklam sektörü oyuncuları

Dec 31

Global oyuncular

Mobil reklam gelirlerinin her yıl katlanarak artması ve 2015 yılın da $20.6 milyara ulaşması öngörülüyor (2011 yılında $3.3 milyar olduğunu düşünürsen hayli hızlı giden ve potansiyel barındıran bir sektörden bahsediyoruz). Kaynak: Gartner

Resim: Mobil Reklam Ekosistemi ve akışı

En büyük oyuncu Google mobil reklamdan yılda $2.5 milyar kazanıyor. Google’ın 2012 yılında mobil reklam alanında %80 oranında bir büyüme kaydedeceği ve pazardan $4.5 milyar gelir elde edeceği öngörülüyor.

* Google tabi ki önceden yaptı yatırımını ve arama trafiklerinin web den mobil internete kaydığını, ve insanların mobil haldeyken gitmek istediği yada bulunduğu yerler ile ilgili sorgulamalar yaptığını gördü. Dolayısı ile yeni oyunun en büyük oyuncusu olmak üzere arama motorunu mobil cihazlar ve akıllı telefonlar ile mobil internete optimize etti. Peşinden beklendiği üzere ciddi paralar ($750 milyon) vererek AdMobs (www.admob.com) ‘u satın aldı.
* InMobi (www.inmobi.com) şirketide yaklaşık 4 yıllık şirket olmasına rağmen Softbank Corp. tarafından yaklaşık $200 milyon yatırım almış durumda.
* Diğer büyük mobil reklam platformu Millennial (www.millennialmedia.com) $85 milyon yatırım almıştı, şimdide Goldman Sachs ile $700 milyon dolarlık borsaya açılma planları için anlaştı.
* Adsmobi (www.Adsmobi.com) kendisini mobil de reklam vermek isteyenler için mobil medya satın alma ve başarılı mobil kampanyalar yerleştirme platformu olarak tanımlıyor. Toplamda portföyünde 50.000 üstünde mobil uygulama ve mobil web sitesi, 150 milyon tekil kullanıcı, 40 milyar üstünde reklam talebi ve 230 üzerinde ülkeye hizmet edebildiğini belirtiyor.
* Buzzcity (www.buzzcity.com) sanırım diğer oyuncular arasında en eksisi. 1999 yılında yatırım sermayesi alarak sektöre giren Buzzcity son olarak da 2008 yılında Naspers/MIH den yatırım almıştır. Ana trafikleri dünya çapında 80 ülkede çalıştırdıkları sosyal ağları myGamma ile sağlıyorlar. 2012 ‘in ilk çeyreğinde 10.000 üzerinde yayıncı, aylık 300 milyon tekil kullanıcıya 45 milyar reklam bannerı servis etmiş bulunuyor.
* Apple ‘ın iAd (advertising.apple.com) programını ayrıca anlatmaya gerek var mı bilmiyorum, sadece Apple ‘ın tüm iş modelini cihazdan, içeriğe ve servislere kadar herşeyi bütünleşik kullanıcı deneyimine dayandırdığı için reklam tarafını da boş geçmiyor. 2 sene önce bu yönde oluşacak pazar ve rekabeti öngörerek Quattro Wireless (www.quattrowireless.com) firmasını satın almıştır.
- – Akıllı ve bütünleşik cihazlar ile kendi büyüttüğü dünyayı, üst seviye akıllı telefon kullanıcıları ve segmenti kimseye kaptırmamak için ilk günden bugüne uygulama dükkanına yüklenen uygulamalarda dışardan reklam almaya ve izinsiz reklam alanlarına geçit vermiyordu. Sebebi çok açık oyunu ben kurdum, kuralları ben belirlerim ve pastayı da ben dilimler veririm diyor.
- – Yeni kuralları belirledi, daha Apple cihazlar için geliştirilen uygulamaların içine konacak reklam alanlarına yönlendireceği reklamlar için 60% pay veriyordu, yeni anons ettiği modele göre bu rakamı da uygulama gelir payı modeli benzeri 70% ‘lere çekti.
* MobiAdNews (www.mobiadnews.com) ‘in kurucusu arkadaşım Jim Cook ile son yaptığımız sohbette, bence mobil cihaz uygulamalarının geçeceğini ve yakın zamanda HTML5 ile Mobil Internet ‘in kalıcı olacağını belirttim. Kendisi de bunun 2 senedir söylendiğini ama gerçekleşmediğini belirtti ve 3. şık olan hibrit çözümlerin geçerli olacağını cihaz uygulamalarının da kalıcı olacağını belirtti. Sanırım anlattıkları ile bende biraz daha cihaz uygulamalarının trendini ve çekiciliğini koruyacağına ikna oldum.
- – Jim ‘in sitesinden Mobil reklam konusu ile bağlantılı 2 infografik paylaşmak isterim;
- – YouGov ‘un yaptığı bir araştırmaya göre cep telefonu abonelerinin 65% ‘i mobil cihazlarına gelen teklif ve önerileri çok sıcak karşılıyorlar, hatta şaşılacak şekilde akıllı cihaz kullananların 75% ‘i reklamları metin (text) mesaj yani SMS ile almayı tercih ediyorlar. Devamı için linkteki infografiği indirebilirsiniz. http://www.mobiadnews.com/?p=5821

Lokal oyuncular

IAB Türkiye (www.iab-turkiye.org) 2012 ilk 6 ay Dijital Reklam Harcamaları Raporu’na göre;

* Display, arama raporu, mobil reklam, ilan sayfaları, e-posta, in game advertising gibi uygulamalardan oluşan internet reklam yatırımları toplamı; 416,77 milyon TL
* Gösterim/tıklanma bazlı reklam, video, sponsorluk ve gelir paylaşımlı reklam yatırımlarından oluşan “Display Reklam Yatırımları”; 169,10 milyon TL
* Ücretli sıralama, arama motoru g.rüntülü reklam ağından oluşan “Arama Motoru Reklam Yatırımları”; 196,53 milyon TL
* Mobil gösterim ve mobil opt-in SMS/MMS’den oluşan “Mobil Reklam Yatırımları” 14,94 milyon TL oldu.

1Q12 Mobil Reklam Yatırımları toplamı	14,94 Milyon TL
1Q12 Mobil gösterim reklamları	4,45 Milyon TL
1Q12 Mobil opt-in SMS/MMS reklamları	10,49 Milyon TL

Türkiye ‘de mobil reklam pazarının oyuncular arasında nasıl dağıldığını bilmiyoruz. Yakında sektör biraz daha olgunlaşır ve kayda değer oyuncular da girerse IAB Türkiye veya oyuncuların kendilerinden yayınlamalarını bekliyoruz.

Türkiye ‘de şu andaki oyuncular, portföyleri, bağlı bulundukları gruplar ve ortaklık yapıları hakkında biraz bilgi vermeye çalışalım.

* Mobillike (www.mobilike.com) –Ortadoğu ‘ya açılmak isteyen Almanya merkezli bağımsız reklam ve mobil ağ şirketi Madvertise ‘dan ciddi bir yatırım aldılar. VentureBeat ‘in taraflardan aldığı basın bültenine göre belirttiği 4 tur yatırım görüşmelerinde rakamlar $20 milyon civarına gelmiş.Türkiye’nin en geniş mobil reklam networküne sahip olan Mobilike, mobil telefonlarda ve tabletlerde 300 milyondan fazla gösterim sağlayan bir yayıncı ağını yönetmektedir. Çeşitli ve yenilikçi mobil reklam ürünleri ile Türkiye’deki mobil internet kullanıcılarının %90’ına ulaşmaktadır.
* Movez (www.move-z.com) –Pharos mobile tarafından kurulan Move şirketi 2-3 senelik süreçte Turkcell ‘in mobil mecralarının yönetimini yaparak dikkat çekti ve son olarak ReklamZ şirketinin yatırımcılarının da dikkatini çekerek ciddi bir ortaklığa gidildi ve ortaya MoveZ çıktı. Aktif olarak Turkcell ‘in reklam mecralarını ve ağını yönetmektedir.
* Mobia (www.mobia.com) – Dijital reklamcılık konusunda sektöre 360° hizmet sunan MedyaNet 2009 yılında reklam satış ve pazarlamasına başladığı mobil envanterinin ve hizmetlerin genişlemesi ve gelişmesiyle, markalar için mobil reklam olanakları amacıyla kurmuştur. Halen Vodafone ‘un reklam mecraları ve ağını yönetmektedir.
* Boom Digital Nation (www.boomad.net) – 100% Mobilera tarafından kurulmuş mobil reklam şirketidir. Portföyünü hızlı bir şekilde geliştirmeye çalışan Boom Digital son olarak Avea ‘nın izinli pazarlama ve reklam yönetimini için anlaşma yaptı.

Türkiye ‘ye özellikle mobil alanda yatırım yapan yabancı (özelliklede Avrupalı olanlar) fonların gördüğü fırsatlar;

* Mobil abone açısından daha gidecek yol olduğu ve 2013 itibariyle nüfusa oranın 95% lere çıkması bekleniyor.
* Mobil abone kitlesinin 50% ‘sinin 26 yaş altında olduğunu düşünürseniz, hızlı tepki veren, çok gezen ve gününün büyük çoğunluğunu çevrimiçi geçiren kitleye markaları ve ürünleri çok güzel pazarlayabilirsiniz.
* Birde yakın gelecek büyük gelişmeler olması beklenen ve alım gücü Avrupa ‘dan çok daha fazla olan Ortadoğu ve Arap pazarı için Türkiye ‘yi geçiş üssü olarak kullanmak istiyorlar.

Anlayacağınız Mobil Internet ve Mobil Reklam alanında ralli başlamak üzere, herkes yatırımlarını tamamlasın kalkıyoruz!

Mobil dünyada son durum ne?

Dec 31

Dünyadan istatistikler

Dünyada toplam 6 milyar cep telefonu var, bunun yanında mobil internet kullanımı 1.2 milyar kişiye ulaşmış durumda, bu rakam 2016 da 2.7 milyara ulaşacağı öngörülüyor. Aynı şekilde 2016 yılında her 3 cep telefonu kullanıcısından 1 tanesi için mobil internet ve her an her yerde çevrimiçi olmak kaçınılmaz olacak.

İlgi alanımız olan mobil internet ve mobil reklam sektörünü doğrudan ve dolaylı olarak etkileyecek mobil servis ve içerik kategorilerini kısaca bir inceleyelim.

* Dünya nüfusunun 45% ‘i 3G mobil ağlar tarafından kapsanmaktadır. Hatta İsveç, Norveç, Ukrayna, ve Amerika Birleşik Devletleri 4G ‘ye geçmeye başladı.
* Mobil kullanıcıların %91’i uyurken telefonunu baş ucundan ayırmıyormuş. Kaynak: Robert Mahr ,IBM
* Tüm mobil cihazların içerisinde akıllı telefonların payı 13% civarında. Mobil data trafiğinin 78% ‘i akıllı telefonlar tarafından tüketiliyor.
* Son 2009 ‘dan itibaren son 3 yılda 300.000 üzerinde mobil uygulama geliştirildi. İndirme adedi ise dudak uçuklatacak şekilde 11 milyar adet akıllı mobil cihaza girmiş durumda. 2013 yılında da tavan yapması bekleniyor.
* Mobil Youtube ‘da günde 400 milyon görüntüleme yapılıyor, toplam görüntülemenin 13% ‘ü mobil cihazlardan yapılıyor.
* Mobil oyun sektörü 2011 ‘de $8 milyara ulaştı, 2014 ‘de ciro öngörüsü $11.4 milyara ulaşacağı yönünde. Özellikle Tablet kullanıcılarının 84% ‘ü oyun oynuyor, 68% ‘i her gün 1 saatini oyunla geçiriyor.
* 2016 ‘da 2.1 milyar mobil cihazın HTML5 tarayıcısına sahip olacağı tahmin ediliyor (2010 ‘da bu rakam 109 milyon idi). HTML5 sayesinde mobil cihazlar Adobe Flash Player gibi ekstra eklentilere ihtiyaç duymadan daha zengin ve interaktif içerik ve servisleri kullanabilecekler, ek olarak da video oynatmak için ek bir video oynatıcıya ihtiyaç duymayacaklar. Kaynak: ABI Research (Temmuz 2011)

Türkiye ‘deki istatistikler

* Türkiye’de toplam 66 milyon mobil abone bulunuyor ve nüfusun %88 ‘sına tekabül ediyor.
* Türkiye ‘de toplam 36 milyon internet kullanıcısı bulunuyor ve nüfusun %48 ‘ine tekabül ediyor.
* Toplamda 11 milyona yaklaşan bir mobil internet kullanıcımız bulunuyor.
* Avrupa’da mobil abonelerin %30,1’i 3G abonesi iken, 2009 yılı Temmuz ayından bu yana hizmet sunumuna başlanan Türkiye’de bu oran yaklaşık %48 seviyelerine ulaşarak AB ortalamasını geçti. Toplam 3G abone sayımız 40 milyonu geçti.
* Cep telefonu sahiplerinin 35% ‘i mobil internet kullanırken 14% ‘ü akıllı telefon kullanıyorlar.
- – Mobil internet kullanım nedenleri arasında 68% ile 1. sırada Sosyal medya servisleri geliyor.
- – Akıllı telefon kullananların 49% ‘u oyun oynuyor, 41% haber okuyor, 39% ‘u video izliyor.
- – Akıllı telefon kullananların 66% ‘sı fotoğraf çekiyor, 59% ‘u e-posta bakıyor, 55% ‘i ise arama yapıyor.
- – Akıllı telefon kullanıcıları ortalama 5 uygulama kullanıyor ve her 5 kişiden 1 ‘i telefonundan alışveriş yapıyor.
- – Gençler arasında da her 2 kişiden 1 ‘i mobil internet kullanıyor.
* Türkiye’de 2012 sonunda 2.000.000 üzerinde iPhone kullanıcısı olacağı düşünülüyor.
* 2012 sonunda Türkiye akıllı telefon penetrasyon oranı % 20 olacağı öngörülüyor.
* 2012 yılının ilk altı ayında toplam 416 milyon TL dijital reklam harcaması gerçekleşti. Geçen yılın aynı dönemin göre 34% ‘lük bir artış göstermiş durumda.
* 2012 yılında aylık reklam verilebilir sayfa gösterim sayısı 1 milyara ulaşacağı öngörüyoruz.
* 2015 yılında ortalama bir akıllı telefon kullanıcısının bir ayda yaratacagı data trafiği 1.3 GB
* Hem Facebook ve hem de Twitter kullanıcılarının yarısından fazlası (55% civarı) mobil durumdayken bağlanıyor hesaplarına ve sosyal çevresine. 2 Sosyal medya ağında da popülerlik ve aktif olma anlamında dünyada ilk 10 ‘a girdiğimizi düşünürseniz hayli önemli sayıda hem mobil hem çevrimiçi hem de sosyal bir kullanıcı kitlesine sahibiz demektir.
* 2013 yılının mobilde etkileşim yılı olacağına inanıyoruz. Dikey ve yatayda tüm sektörleri, ürün ve hizmet sağlayıcıları etkileyerek tüm markaların sokağa inererek SOLOMOCO (SOcial Media, LOcation Based, MObile Internet, COmmerce) stratejisi ile hareket edeceğini düşünüyoruz.

Son olarak size bir kıyak daha:

Dünya & Türkiye Mobil Internet, Mobil Reklam, Mobil İçerik ve Mobil Ticaret konularında detaylı infografik için:

http://mobilciblog.tumblr.com/ veya http://pinterest.com/pin/45106433738777103/

Mobil Internet sadece cepten internete girmek değildir

Dec 29

2012 yılı başlarında bu başlık altında bir makale ve üstüne bir basın bülteni yayınlamıştık. Sektörde birçok medya, haber ve blog sitesi sağolsunlar makalemizi ve düşüncelerimizi sıradışı ve kral çıplak dediğimiz için yayınladılar.

Bende bu makalenin en can alıcı bölümlerini tekrar vurgulayarak yazımızı yayınlayan bazı sitelerin ekran görüntülerini bırakıyorum.

Tekrar yayınlayan tüm sitlere ve site yöneticilerine teşekkür ediyorum.

****** Yazının önemli bölümleri *******

3G aboneliği ve veri hatları satışında öndeyiz. Ama…

Operatörlerimiz 3G aboneliği ve veri hatları satışında Avrupa’lı rakiplerine göre çok daha hızlı yol kat ettiğini belirten Onur Baran Çağlar, bunun yanında mobil Internet içerik ve servis projeksiyonlarında, uzun kuyruk etkisi yaratarak markaların fiziksel dünyasını dijitale ortama bağlama noktasındaki plan ve programlarının yetersiz olduğunu belirtti. Çağlar, “Buradaki hatamız sanırım mobil interneti kolaya kaçıp sadece internet olarak görüyoruz, her cihaza uygun internet içerik, servis ve görsellik adaptasyonu düşünerek çözümlerimizi hazırlarsak çok daha başarılı olacağız.

Servis sağlayıcılara çok iş düşüyor

Servis sağlayıcıların öncelikle mobil interneti cepten internete girmek olarak algılamamaları, stratejilerini ve çözümlerini mobil cihazların türlerine göre adapte etmeleri gerektiğini belirten Onur Baran Çağlar, “Servis sağlayıcıların amatör geliştiriciler ile yarış içine girerek istemci (client) uygulamaları geliştirmeleri ve sadece bu strateji ile var olmaya çalışmaları doğru değil. Zira tüm platform (iOS-Apple, Android, Microsoft, Symbian) sağlayıcılar yakında istemci uygulamaları geliştirme konusunu IDE (Integrated development environment) ortamları ve SDK (Software Development Kit) arabirimleri ile grafiker ve web uygulama geliştirme seviyesine indirerek kolaylaştıracak.” ifadesini kullandı.

Mobil cihazların sadece belli kısmına değil her birinin kapasite ve kabiliyetlerini göz önünde bulundurarak içerik, servis, kurumsal ve bireysel çözümlerini adapte etmenin daha akılcı olacağını söyleyen Çağlar Pozitim Teknoloji olarak yeni iş geliştirme faaliyetlerine yönelik önerilerini şöyle özetlediklerini belirtti.

“Dijital dünya oyuncularının fiziksel dünyaya inmeden toplumun ve kullanıcıların her kesmine inemeyeceklerini anladığı gibi, fiziksel dünyadaki marka ve hizmetlerin de dijitalde ortamdaki tüm mecraları özellikle mobil haldeki kullanıcıları yakalamak için SOLOMO (Sosyal Medya + Lokasyon bazlı + Mobil Internet) modelinde işler geliştirerek firmaların ihtiyaçlarına odaklanması.”

****** Yazımızı yayınlayan bazı dijital mecralar *******

BTNet – Basin Bultenimiz

Haberler.com – Basin Bultenimiz

Gelecekonline.com – Basin Bulteni

KobiPostasi.net – Basin Bulteni

Ekonomist 2012 – Bilişimin Parlayan Yıldızları arasındayız

Dec 29

2012 öncesi yaptığımız çalışmalar, 100% Türk sermayesi ve mühendisleri ile geliştirdiğimiz teknoloji altyapıları, platformları, servisleri ve çözümlerimiz ile sadece Türkiye ‘de değil, Avrupa, CIS, Ortadoğu, Arap yarımadası ve Afrika ‘da ülkelerinde referanslar edindik.

Bu gelişmeleri ve son kullanıcılara yönelik oluşturduğumuz yeni markaları gören ve takdir eden Ekonomist dergisine teşekkür ediyorum. Örnek aldığım ve Türkiye ‘nin adını birçok platformda temsil etmekten gurur duyduğum sektörün öncüleri ile beraber “Bilişimin Parlayan Yıldızları” arasında sayılmak beni ve ekibimi onurlandırdı.

2012 Bilişimin Parlayan Yıldızları

Teşekkürler Ekonomist ve değerlendirme kurulu

Mobil kodlar ile fiziksel mecralardan dijitale dönüşüm başladı

Dec 28

Geçtiğimiz sene birçok basın bülteni ve makalemizde değindiğimiz SOLOMOCO (SOcial Media + LOcation Based + MObile Internet + COmmerce) stratejisine hizmet eden Mobil Kodlar hakkında medyada çıkan haberlerimizi okuyamayanlar için burada tekrar yayınlıyorum.

Özellikle bugüne kadar dijital stratejilerini henüz oturtmamış yada geleneksel ajanslarının yanlış yönlendirmeleri ile hatalar yapmış markalar yenilikçi bir Dijital Pazarlama Ajansı ile çalışarak SOLOMOCO stratejisi, check-list ve yol haritasını uygulamalıdır.

Geleneksel markalarımız, long-tail (uzun kuyruk) perakendeci, ürün ve hizmet sağlayıcılar bugüne kadar uyguladıkları reklam ve pazarlama faliyetlerine ve materyallerine “Mobil Kodlar” ekleyerek SOLOMOCO strateji yol haritasındaki adımları peyder peyder tamamlayarak küçük adımlar ile dene-gör-düzelt yöntemi ile ilerleyebilirler.

Sizi geç kaldınız, gündemin dışına çıktınız veya rakipleriniz size fark attı diyerek gözünüzü korkutanlara prim vermeyin! Sizlere çok kısa süre içinde sunacağımız SOLOMOCO strateji yol haritası ile mevcut yatırımlarınıza yük getirmeden ve geleneksel faliyetlerinize küçük eklemeler (Mobil Kod) ile dijitale sağlam adımlar geçebileceksiniz.

2020 ‘de etrafınızdaki tüm cihazlar internete bağlanacak

Dec 25

2000 ‘lerin başında Operator dünyasında profesyonel yöneticilik yaptığım dönemde, Mobil ve Internet ‘in birleşimini başarılı bir şekilde ortaya koyan doğunun yükselen güneşi Japon NTT Docomo ‘nun kitabını okuyordum.

NTT Docomo kuruluş modeli ve teknoloji altyapısı itibariyle doğuştan şanslı idi, zira tüm aboneler sürekli internete bağlı (always online) yani bizim bugünlerde 3G ve 4G ile hedeflediğimiz dünyaya 2000 ‘lerde ulaşmıştı.

NTT Docomo ‘nun o günkü patronu, bir basın toplantısında yakın gelecekte abone sayılarının Japonya nüfusunun çok çok üstüne çıkacağını hedef olarak belirtmişti. Tüm basın ve dünya şaşkınlık içinde izliyordu, ve soruyordu, nüfusun çok üstüne hemde tek operatör nasıl çıkacaksınız. CEO ‘da “neden aboneyi sadece insan olarak düşünüyorsunuz” diyerek vizyonunu ortaya koymuştu.

Bugün internete bağlanabilen cihaz sayısı 7 milyara ulaştı. Teknoloji liderleri ve araştırma kuruluşlarının son raporlarında bu sayının 2020 ‘de 50 milyara ulaşacağını belirtiyor. Tabi bugün 2000 başlarında olduğu gibi şaşkın değiliz, zira son 10 yılda doğunun o günkü vizyonunu yakaladık ve batı ile beraber Internet’in gücü ile Telekom dünyasını baştan sona değiştiriyoruz.

Yakın gelecek artırılmış gerçeklik (augmented reality), yüz ve ses tanıma sistemlerinin gelişimi, akıllı cihazlarda 5. nesil ve cihazlar arası iletişim ön plana çıkacak. Dolayısı ile Telekom dünyasının önünde çok önemli bir dönemeç var, ya Internet ‘in rüzgarını kendi yelkenlerine dolduracaklar yada tamamen taşıyıcı pozisyonuna dönecekler.

Hem Telekom hemde Internet tarafındaki gelişmeleri beraber izleyelim ve bu satırdan sizlere aktarmaya devam edelim. Geleceğe beraber tanıklık edelim istiyorum.

1 2 Next Scroll to top

Yeni caglara / To the new eras