Çok Kanallı Ödeme Sistemi -> Platform ve Servis Entegrasyonları
Bu bölümde geneksel sistemlerin kurulumları ve mevcut sistemler ile yapılacak entegrasyonlardan sonra ihtiyaca ve iş modeline göre kurulabilecek yeni nesil platform ve servisleri aktaracağım.
Ödeme Sistemi Platform ve Servisleri
Kart (Kredi, Banka, Ön Ödemeli) Sistemleri ile entegrasyon
◦ Marka Kredi Kartı sistemlerinin taksit, puan ve kampanya özelliklerini kullanmak için ilgili Kredi Kartı sistemine (Bonus, World, Axess, vb.) ve Sanal POS ‘una bağlanmanız gerekiyor. Yada Ortak POS sistemlerine entegre olarak daha az zahmet ve maliyet ile bu işi çözebilirsiniz. Kendiniz ortak POS sistemi olma konusunda da ilerleyebilirsiniz, rekabetin sert olduğu, kazancın az olduğu ve fraud (sahteciliğin) ‘un da bir o kadar fazla olacağı riskini göz önünde bulundurmalısınız.
◦ 3D Secure ve sadece tek çekim ile ödeme yapabileceğiniz Banka/ATM kartları var. Türkiye kullanım istatistikleri henüz % 2 ‘leri geçmese de, Visa ve MasterCard’ın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye ‘de de verdiği pazarlama ve reklam destekleri ile e-ticaret ve Ödeme Sistemlerindeki payını artırmasını bekliyorum.
◦ Özellikle unbanked (hiçbir bankanın müşterisi olmayan), –18 veya yasaklı (black-list) kişilere banka hesabı açmadan ilgili kanallardan para yüklenerek kullanılan Ön Ödemeli Kartlar var. Öncelikle dijital içerik, oyun kontörü ve katma değerli servis satın almalarında kullanılan bu kartlar, yakın dönemde e-ticaret, fatura ödeme ve para transflerinde de kullanılmaya başlandı.
◦ Bugün Türkiye kart pazarı fazlasıyla olgunlaşmış hatta dünya liginde İngiltere ile beraber en önde gelen pazarlardan biriyiz. Visa, MasterCard ve AMEX gibi kart sistem ağı sahipleri ilk ürünlerini ve sistemlerini İngiltere ile beraber regulasyonlar müsade ettiği ölçüde ülkemizde deniyorlar.
▪ Örneğin Chip&Pin (dünyada 3. başlayan ülkeyiz), Visa ‘nın dijital cüzdanı V.Me, Mastercard ‘ın dijital cüzdanı MasterPass, temazsız EMV çözümleri Visa ‘ın Paywave ve MasterCard ‘ın Paypass ‘ın ilk denendiği ülkelerin başında geliyoruz.
◦ Yoğun rekabetin yaşandığı Kredi Kart Sistemi kurmak ve kart çıkarmak isteyenler için bölgemizde de söz sahibi 3 büyük Kart Sistem altyapısı sağlayıcımız var; Banksoft, Smartsoft ve Provus (yakın dönemde MasterCard satın aldı).
◦ Kart Sistemi kurmadan “Ön Ödemeli Kart” çıkaralım derseniz, halen Provus ‘un processor (işlemci) ‘lüğünü ve arkasında bu konuda iştahlı ve dinamik bankaların (ING, Denizbank) bulunduğu “Ön Ödemeli Kart” örnekleri mevcut.
◦ Bence kart işine girmek yerine piyasadaki yaygın kart sisteminizde kabulüne ve işlem geçirmesine oynamak daha mantıklı.
Host Switch ve ATM Sunucuları ile entegrasyon
◦ Sahadaki ATM ve Kiosk çözümlerinin temel bankacılık, kart ve POS sistemlerine entegrasyonları ISO 8583 ve XFS protokol ve alt-sistemleri vasıtasıyla merkezi anahtarlama ve Host sistemleri üzerinden yapılmaktadır.
Temel Bankacılık Sistemleri ile havuz ve hesap yönetimi için entegrasyon
◦ Mevcut da ve yeni 6493 sayılı yasa ile de Temel Bankacılık hizmetleri ve havuz hesapların yönetim izinleri sadece 5411 sayılı kanun ile lisans sahibi bankalara verilmiştir.
◦ Müşterilerinize Banka hesabı açmak veya mevcut banka hesapları ile Ödeme Sistemi ve Cüzdan üzerinde işlem yaptırmak için lisans sahibi bir banka ile anlaşma imzalamalısınız.
◦ Anlaşma imzalayacağınız banka da temel bankacılık işlemleri, müşteri bilgilerine erişim, havuz ve bireysel hesaplar üzerinden işlem yapabilmeniz için mevcut “Temel Bankacılık Sistemi” ‘nin framework ve API setlerine servis bazında entegrasyon yapabilmenizi sağlamak zorundadır.
Havale ve EFT işlemleri entegrasyonu
◦ Havale, her bankanın kendi havuz, kurumsal ve bireysel hesaplar arası yaptığı para transferlerini içermekte dolayısı ile Temel Bankacılık Sistemi entegrasyonlarına girmektedir.
◦ EFT (Elektronik Fon Transferi) işlemleri ise diğer yerel bankalar ile yapılan para transferlerini kapsadığı için TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) merkezi EFT sistemi üzerinden yapılmaktadır. Sisteme kayıtlı bankalar dışında son dönemde PTT ’nin yoğun talebi ile bu yetkiyi alma durumu var sanırım. PTT EFT iznini aldığında kendi başına bir bankaya ve büyük bir Ödeme Sistemleri oyuncusuna dönüşecektir.
Mobil / Mikro Ödeme entegrasyonu
◦ Operatörler abonelerinin faturalı ve faturasız hatlar üzerinden öncelikle kontor, dakika, içerik ve mobil servisler alabilmelerini sağladı.
◦ BTK zaman içinde kuralları esneterek mobil abonelerin operator hatları üzerinden öncelikle 35 TL lik limit ile fiziksel ürün, dijital abonelikler, kamu, bilet, oyun, içerik ve servisler almasını sağladı.
◦ Son olarak 3 operatörde de aylık mobil ödeme limiti 200 TL ‘ye geldi. Avea ve Vodafone ‘da tek işlem limiti 70 TL iken Turkcell ‘de tek işlem limiti 100 TL oldu.
◦ Operatörler (devlet payını da içerir şekilde) servis sağlayıcıdan en düşük bilet için 2%, en çok da dijital oyun kategorisinde 40% civarında gelir payı kesmektedir.
◦ 6493 sayılı Ödeme Sistemleri kanununda daha önceki yazılarımda değindiğim gibi Operatörlere bazı iltimaslar sağlandı, fatura ödeme, fiziksel ve dijital alışveriş ödemelerin faturalara yansıtılabileceği ve bununda kredi olarak sayılmayacağı maddeleri eklendi.
◦ Yukarıda saydığım fırsatlar ile Operatörlerin mobil ödeme sistemleri ve aboneleri çok önemli hale geliyor. Bu nedenle yeni Ödeme Sistemi ve Cüzdan markaları Operatörler ile işbirliği yaparak altyapı entegrasyonlarını tamamlamalıdır.
Para Transferi Sistemleri (yerel ve uluslararası) ile entegrasyon
◦ 6493 sayılı “Ödeme Sistemleri” kanununa kadar regulasyonu tam olmadığı için PTT ve Bankalar üzerinden resmi olarak, Döviz, Otobüs, Kapalı Çarşı ve çeşitli esnaflar üzerinden iptidai yöntemler ile çalışan para transferi sistemi düzene girmektedir.
◦ Yeni dönemde halen sahada olan UPT, Western Union, Money Gram dışında Paypal ve Skrill gibi yeni oyuncularında Türkiye ‘de oyuna girmesini bekliyorum. Tüm oyuncuların Bankalar ve PTT dışında long-tail (uzun kuyruk) yani esnafa yaygınlığı sağladığında rekabette ön plana çıkabileceklerine inanıyorum.
◦ Burada hedeflere göre lisans alınıp yeni bir oyuncu olunabilir, yada lisans alacak oyuncuların alt bayi ve temsilcisi konumunda kalınabilir.
PCI-DSS, Fraud ve Black-List Sistemleri ile entegrasyon
◦ Ödeme Sistemi üzerinde Kredi kartı işlemleri yapılabilmesi için zaman ve maddi maliyetlerine katlanıp aynı zamanda kural ve yaptırımları ağır olan PCI-DSS sertifikasyonu almalısınız. Yada hali hazırda sertifikasyonu olan Banka ve aracı sistem sağlayıcılar ile entegre olmalısınız.
◦ Sistem üzerindeki sürekli, güvenli ve minimum iadeli işlem yapılabilmesi, hem son kullanıcı hemde üye işyerlerini koruyacak bir diğer öneli ihtiyaç da Fraud (dolandırıcılık, sahtecilik) ve Black-list (kara-liste) yönetimini yapabilmek veya hizmeti veren kurum ve kuruluşlardan almak gerekiyor.
Fatura Ödeme Sistemleri ile entegrasyon
◦ 6493 sayılı “Ödeme Sistemleri” kanunu çıkana kadar regulasyonu olmayan, Bankalar ve PTT dışında mahale aralarında mantar gibi çoğalan esnaf usulü fatura ödeme merkezleri vardı.
◦ Yeni yasa ile Operatörler, Perakende mağaza ve dükkanları olan zincirler ve marketler de POS, ÖKC, Kiosk, Mobil Cihazlar ve PC ‘ler üzerinden bu işe giriyorlar.
◦ Burada hedeflere göre lisans alınıp yeni bir oyuncu olunabilir, yada lisans alacak oyuncuların alt bayi ve temsilcisi konumunda kalınabilir.
EPOS/ÖKC ve Sanal POS (VPOS) Sistemleri ile entegrasyon
◦ Geleneksel perakende ve ticaretin çalışması için nakit ve çek dışında kartlı sistemlerin çalışması için EPOS (EFT POS) lar vardı. Yeni dönemde 3100 sayılı yasa ile fiziksel POS ‘ ar ÖKC (Ödeme Kayıt Cihazı) ‘ye dönüşüyor. ÖKC ‘ler bir ATM ve Kiosk kadar fonksiyon içeriyor, bir anlamda bankacılık işlemleri ve finansal ürünler en küçük perakende zincir, market ve istasyonlara inecek.
◦ Bankalar uygulamalarını ÖKC öncesi sahip oldukları EPOS ‘lara standart olarak gömüyorlar ve başka bankayı kendi POS ‘larına kabul etmiyorlardı. Dolayısı ile bir esnaf ‘da her Kredi Kartı için 5-6 POS cihazı vardı.
◦ Yeni dönemde sahadaki yeni POS ‘lar yani ÖKC ‘lerin sahibi cihaz üreticileri, esnaf ile onlar sözleşme imzalıyor. Bankalar ve Finansal ürün sağlayıcılar gibi yeni Ödeme Sistemi ve Cüzdan sahibi markalarda sahada yaygınlaşmak ve müşterilerine dokunmak istiyor ise ÖKC markalarında bir menü ve uygulama edinmesi gerekiyor.
◦ Halen Türkiye ‘de 2.3 milyon POS cihazı bulunuyor, birkaç sene içinde bu POS ‘ların ÖKC ‘ye dönüşmesi bekleniyor.
◦ Cüzdanlardaki Kredi Kartlarının Internet ve mobilde alışverişi sonlandırabilmesi için Ödeme Sistemimizin her bankanın Sanal POS ‘una ayrı ayrı veya yukarıda saydığımız gibi ortak Sanal POS sistemlerine entegre olması gerekiyor.
Dijital ve Mobil Cüzdan Platformu
◦ Bir önceki makalede değindiğim gibi son kullanıcı ve müşteri gözünde ihtiyacın ortaya çıkması ve Ödeme Sistemlerini sahiplenmesi için hayatına dokunulması gerekiyor.
◦ Son kullanıcıların hayatı içinde kullandığı en kritik aksesuar Cüzdanın yerine geçecek olan dijital ve mobil versiyonu kendisine birşey ifade edecektir.
◦ Eğer kullanıcı deneyimi, kolaylık ve güvenlik kriterleri öne çıkarılarak marka bilinirliliği oluşturulur ise; kullanıcıların günlük alışveriş, ödeme ve finansal işlemlerinde güvenle kullanacaklarına inanıyorum.
◦ Tüm bunları göz önünde bulundurduğunuzda Ödeme Sisteminin en kritik parçasının Cüzdan Platformu olacağını söyleyebilirim.
Destek Platform ve Servisleri için sonraki makaleyi inceleyebilirsiniz.
